Ook in Nederland verloopt het veilen van landelijke FM-frequenties voor commerciële radiostations niet ongemerkt. Nog vooraleer alle ‘spelregels’ goed en wel duidelijk waren, struikelden diverse belangengroepen over elkaar heen om hun standpunten te ventileren. Nu is het eindelijk zover en weten geïnteresseerde partijen waar ze aan toe zijn.
Gevraagd maar niet gekregen
Het is voor het eerst sinds 2003 dat commerciële FM-frequenties geveild worden. Dat zou pas over een paar jaar gebeuren, maar KINK trok naar de rechter die hen gelijk gaf en bepaalde dat er voor uiterlijk september 2023 geveild moest worden. Eerder hadden enkele geïnteresseerde partijen ook geopteerd voor een kortere vergunningsperiode dan de voorgestelde twaalf jaar.
Voorheen hadden ze juist wél gepleit voor de volle twaalf jaar, dit in de veronderstelling dat de FM-band voor het jaar 2035 zou worden afgeschakeld. Terwijl dat nu niet zo blijkt te zijn. Nieuwe kandidaten willen immers maar al te graag een periode van twaalf jaar om de verwachte ‘aanloopverliezen’ terug te verdienen.
Ook werd gevraagd om voor de twee geclausuleerde kavels een vergelijkende toets te organiseren in plaats van een veiling. Dat voorstel werd niet weerhouden. Het afzonderlijk verdelen van deze pakketten zou namelijk invloed hebben op onder andere de gekozen veilingsystematiek en de onderlinge concurrentieverhoudingen. Hierdoor zou de veiling van de resterende zeven ongeclausuleerde pakketten niet door kunnen gaan.
De grootste wijzigingen
De huidige landelijke commerciële stations zijn: 100% NL, BNR, Qmusic, Radio 10, Radio 538, Radio Veronica, Sky Radio, SLAM! en Sublime. Bij de licentieronde in 2003 werden er aan vijf van de negen vergunningen specifieke eisen (clausulering) gekoppeld qua muziekgenre of thema. De minister heeft nu bepaald, in overeenstemming met staatssecretaris Gunay Uslu (OCW), om dit bij de komende veiling terug te brengen tot twee specifieke vergunningen.
Eén landelijke vergunning is bedoeld voor een commerciële nieuwszender (nu BNR Nieuwsradio) een andere voor een project dat hoofdzakelijk gebaseerd is op Nederlandstalige repertoire (nu 100%NL). Een kandidaat kan maximaal drie licenties verweren. De vergunningen, waarbij de FM is gekoppeld aan DAB+, zijn voor een periode van twaalf jaar (2023-2035) geldig. Het eventueel verplicht uitfaseren van analoge radio zal bijgevolg ook pas daarna starten.
Wie zal verdwijnen?
De clausule die Radio Veronica en SLAM! nu hebben, verdwijnt. Tijdens de veiling kan van pakket gewisseld worden. Er is geen vergelijkende toets voor de geclausuleerde kavels. De stations kunnen bij de veiling op alle combinaties van pakketten bieden.
Verwacht wordt dat de ‘huidige negen’ niet allemaal hun licentie behouden. Zo krijgt Talpa al zeker één vergunning minder. In de nieuwe regels is immers bepaald dat een bedrijf maximaal drie commerciële FM-frequenties mag bezitten. Ook hebben andere partijen, waaronder KINK en DPG Media, het moederbedrijf van Qmusic, interesse in (nog) een FM-lienctie.
De komende kalender
Van begin maart tot en met begin april kunnen deelnemers uit binnen- en buitenland meedoen. De veiling zelf is voor midden juli. In augustus 2023 maakt minister Micky Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat (EZK) de winnaars bekend. Ze hebben twee weken de tijd om te betalen. De veiling moet in totaal € 73,7 miljoen opbrengen.
Op 1 september lopen de huidige gunningen af en kunnen de winnaars starten of doorgaan waar ze waren gebleven. (BVP – TB)
