In opdracht van Digitale Radio Vlaanderen deed het onderzoeksbureau Ipsos voor het derde jaar op rij een enquête bij 2.005 Vlamingen over de stand van zaken van DAB+ en digitale radio in het algemeen. De grote lijnen kon u gisteren al lezen, maar intussen staat het volledige onderzoeksverslag online.
We zetten de belangrijkste conclusies meer gedetailleerd op een rijtje.
- De algemene bekendheid van DAB+ stijgt voor het tweede jaar op rij significant, dit keer van 39 naar 53 procent. Na het voorlezen van de definitie van DAB+ stijgt het cijfer zelfs naar 69 procent, wat neerkomt op een toegevoegde waarde van 16 procent.
- Bij mannen (van 50 naar 62 procent) ligt de spontane bekendheid van DAB+ beduidend hoger dan bij vrouwen (van 29 naar 44 procent). In de leeftijdsgroep 25-54 is de bekendheid van DAB+ het grootst, boven de 60 procent, al is de inhaalbeweging ook bezig bij de 12-24 jarigen (van 28 naar 40 procent) en 55+ers (van 31 naar 53 procent).
- 24 procent van de Vlamingen heeft op dit moment één of meerdere DAB+ toestellen, tegenover 16 procent vorig jaar. Nog eens 13 procent overweegt een toestel aan te kopen (12 procent in 2019) en 14 procent zegt niet ja of niet nee. Het aantal mensen dat ronduit verklaart geen DAB+ te zullen kopen daalde op een jaar van 55 naar 49 procent.
- In de leeftijdsgroep 45-54 heeft zelfs 32 procent vandaag al een toestel, thuis en/of in de auto, gevolgd door 30 procent in de groep 35-44. Vooral bij de 35+ kalft het “verzet” tegen DAB+ sterk af, maar de desinteresse blijft sterk in de groep 12-34.
- De Vlamingen die DAB+ kennen zijn zich ook bewuster van de voordelen. 64 procent verklaart dat de digitale geluidskwaliteit via DAB+ beter is dan de geluidskwaliteit via FM.
- Het aantal Vlamingen dat weet dat je ook naar de radio kunt luisteren via internet of digitale tv stijgt globaal van 60 naar 63 procent. Opmerkelijk is dat de stijging ook hier is te danken aan de 35+ groepen, terwijl er in de groep 12-34 een lichte daling valt op te tekenen.
- Samen kent nu 83 procent van de Vlamingen minstens één van de drie vormen van digitale radio (DAB+, internet of via digitale tv), tegenover 77 procent in 2019.
- 26 procent van de ondervraagden zegt wel eens via DAB+ te luisteren (17 procent in 2019) en 34 procent geeft aan wel eens via het internet te luisteren (31 procent in 2019). Bij digitale tv blijft het occasioneel radioluisteren beperkt tot 26 procent. Algemeen steeg het aantal mensen dat wel eens digitaal radio luistert van 51 naar 58 procent. In de leeftijdsgroep 35-44 stijgt dit zelfs naar 73 procent. De stijgende penetratie van digitaal luisteren in 2020 is mogelijk versterkt door de gevolgen van corona. Een meting in april door Ipsos gaf reeds aan dat 5 procent sinds de eerste lockdown digitaal naar de radio is beginnen luisteren.
- Waar de algemene penetratie van het radioluisteren in dit coronajaar steeg van 88 naar 90 procent, daalde het “wel eens” luisteren via FM van 75 naar 72 procent. 7 procent luisterde soms nog via de analoge kabel.
- Van de Vlamingen die een DAB+ bezitten verklaart 87 procent dat ze dagelijks (61 procent) of meermaals per week (26 procent) luisteren. Bij internetradio gaat het om 35 procent dagelijks en 25 procent meermaals per week.
- Het dagelijkse luistervolume steeg van 3 uur 31 minuten in 2019 naar 3 uur en 39 minuten in het nieuwe 2020-onderzoek. In luistervolume gemeten heeft FM nog een aandeel van 61 procent (tegenover 71 procent in 2019). DAB+ rukt met 17 procent op naar de tweede plaats (9 procent in 2019), gevolgd door internet (van 12 naar 14 procent) en digitale tv (van 5 naar 6 procent).
- Radio via de analoge kabel, welke door Telenet momenteel gefaseerd wordt uitgeschakeld, vertegenwoordigt actueel nog 1 procent van het luistervolume. Bij de groep 65+ daalde het aandeel van analoge kabelradio op een jaar van 7 naar 3 procent. Opmerkelijk: bij dezelfde groep 65+ steeg het luistervolume via digitale radio op een jaar van 16 naar 34 procent, waarbij DAB+ een sprong maakte van 6 naar 17 procent.
- Corona heeft een forse impact op de luistervolumes per locatie. In 2019 was de gemiddelde luisterduur thuis nog 1 uur 45 minuten per dag, nu is dat liefst 2 uur 23 minuten. Het radioluisteren op het werk daalde van 66 naar 45 minuten en het luisteren in de auto van 33 naar 26 minuten.
- Thuis zakt het luistervolume via FM van 69 naar 55 procent, terwijl DAB+ stijgt van 8 naar 17 procent en internetradio van 10 naar 16 procent. In de auto stijgt het luisteraandeel van DAB+ van 16 naar 26 procent en zakt FM van 83 naar 71 procent. Nog in de auto bedraagt het luistervolume van internetradio slechts 3 procent.
Men probeert om in de toekomst dab+ te gebruiken en de fm af te bouwen. Maar vele zenders (bnl, ydl, roxx, …) verlaten de dab+ wegens te duur. Ook is er in vlaanderen geen mogelijkheid om regionaal dab+ te gebruiken. In wallonie nederland en duitsland is die mogelijkheid er wel. Dab+ is in vlaanderen alleen weggelegd voor kapitaal krachtige zenders. Het aanbod van de vrt en vooral de dpg groep neemt toe en de kleinere groepen, die verandering willen brengen, neemt af.
Een DAB+ kanaal in Vlaanderen kost ongeveer 120.000 euro per jaar. Dat is grosso modo 2,5 cent per potentiële luisteraar (12+) per jaar. Op basis van het huidige marktaandeel van DAB+ gaat het om 10 cent per potentiële luisteraar per jaar. Hoezo te duur? Of zou het misschien toch eerder een kwestie van competentie zijn om een landelijk station van de grond te krijgen én te runnen? DPG bewijst met Willy dat ze zo’n verhaal wel vanaf nul kunnen schrijven, ook al weten ze dat dit een investering op termijn is, zoals elk radiostation vandaag. Een nieuw radiostation starten en hopen dat het vanaf dag één rendabel kan zijn, dat kun je in deze tijden wel vergeten.
En wat de regionale DAB+ betreft: waar zijn de gegadigden in Vlaanderen? Als die echt met genoeg zouden staan te springen (zoals in Nederland) en ze lobbyen samen wat, dan valt dat niet tegen te houden.
Als het te duur is, waarom wordt dan niet gekozen voor 48 kbit/s zoals de BRF? Ik vermoed dat er niet echt veel kwaliteitstoestellen verkocht worden met een goede luidspreker. Ik heb 2 “Dual DAB 4” radio’s gehad die beiden defect zijn geraakt wegens intensief gebruik van de knoppen. Voorlopig komt er geen nieuw toestel bij mij. Ik sluit nu een tablet aan de hifi aan.
48 kbit/s klinkt verschrikkelijk, naar BRF kan ik niet luisteren, net zoals verschillende Nederlandse zenders waaronder de regionalen aan 64 kbit/s. Luister vooral in de wagen en, weliswaar afhankelijk van de autoradio en speakers, klinkt DAB+ een stuk beter dan de FM.
Als je daarentegen een heel goede FM-tuner hebt wordt het verschil in kwaliteit al een pak minder natuurlijk.
Mijn Franse wagen heeft een heel goede DAB-tuner, de FM-tuner daarentegen is vergeleken met m’n vorige wagen (met Kenwood tuner) een pak minder qua geluidskwaliteit. De middengolf klinkt dan weer (relatief) heel goed. Maar da’s typisch Frans, heb ik me laten wijsmaken.
Neen, die lage bitrates zijn verschrikkelijk… 96 kbit/s zou de minimum standaard moeten zijn.
De digitale ether is, net als de oude FM, helemaal niet bestemd voor HD-radio, in hoofdzaak vanwege de beperkingen in het spectrum (naast de kostprijs per kanaal). Wie toch per se HD-radio wil, die moet via het internet luisteren. Dat is, alweer, enkel bestemd voor een zeer klein percentage meerwaardezoekers. In de UK is 40 of 48 kbp/s zowat de hoogste standaard in DAB+, maar daar gebruiken ze wel HE AAC v2, een codec die vooral zijn voordelen bewijst bij lagere bitrates. In de UK hoor je daar niet over klagen. Ze zijn daar al blij dat het stereo is (tegenover meestal mono in de oude DAB-standaard). Radio wordt voor 90 procent beluisterd via kleine draagbare toestellen. De 96 kbp/s die men bij ons wil opdringen als minimum is dus pure etherverspilling/etherbezetting en dat weten de omroepbazen en beleidsmakers zelf ook maar al te best.
Ik ben het volledig met je eens. Via FM krijg ik hier zonder probleem de Franse openbare omroepen alsook de NPO-zenders. Ook Bnl. En vele lokale zenders. Men beweert dat er via DAB + meer zenders te beluisteren zijn, ja, allemaal Vlaamse zenders van ondermaats niveau. Ondanks dat ik een DAB+ radio heb, betrap ik mij erop veel meer naar de FM (ook AM) te luisteren.
Groot probleem bij mij thuis. DAB+ is hier niet te ontvangen binnen.
Ik heb me dan maar een adapter bij Conrad aangeschaft. Mijn HiFi installatie werkt nu probleemloos via internet.
Mijn radio bevat FM DAB+ en internet 3 in 1 dus en o zo handig. Want luister altijd via het internet. Doe ik al zo ruim 6 jaar mss langer. Geen antennes meer draaien toestellen verplaatsen om nog iets te kunnen horen. Gewoon internet…overal en altijd. Je kan er “bijna” alles ontvangen heb nu ongeveer reeds ruim 30 favoriete stations waarvan 2 Vlaamstalige…euhh sorry 3.Autoradio? Nee sorry heb geen autoradio. DAB+ hoelang is dat verhaal nu eigenlijk al bezig. Als het zo goed zou zijn als wordt voorgedaan was het al lang ingeburgerd maar ja Norkring heeft er goed aan verdiend en nog. Ondertussen is ook het verhaal DAB+ voorbij voordat het nog bij de doordeweekse luisteraar moet, jawel moet bij FM mocht het nog hier is het van moeten.ingehaald Met andere woorden als je ooit een radio aanschaft maak dat er ook internetradio is op te ontvangen maar tegenwoordig is dat standaard. Het zal in ieder geval langer stand houden dan een DAB+. Enfin, is het weer de week van de digitale radio misschien?
Ik mag vooral hopen voor u dat de software van uw internetradio langer zal meegaan dan DAB+, want daar ben ik nog niet zo zeker van. De continuïteit van de portals die deze toestellen gebruiken zijn een bijzonder kwetsbare factor, zo is intussen al meermaals gebleken. Voor de rest is het je volste recht om een scepticus te zijn t.o.v. DAB+, maar zoals ik al eerder schreef: je behoort tot de selecte 2 procent die een stand-alone internetradio heeft. Het is goed dat je je weg daar weet te vinden, maar het is geen massaproduct en het zal het nooit worden. Terwijl er van DAB+ in Europa de laatste drie, vier jaar elke maand gemiddeld één miljoen toestellen worden verkocht. En met de EECC-verplichtingen (vanaf 21 december) zal dat vanaf volgend jaar nog aanzienlijk stijgen.
Ik ben pro-digitale radio, maar betere kwaliteit dan FM is niet iets dat ik verwacht. In de auto zal de geluidskwaliteit normaal gezien wel voldoende zijn, maar beter dan FM zal het zeker niet zijn.
Is wel degelijk beter dan FM. Eindelijk (zo goed als) storingvrije ontvangst van de commerciële zenders. Die beschikken op FM helaas niet over zogenaamde ‘clear channels’ zoals de VRT-radio’s; een oneerlijkheid die eindelijk wat wordt weggewerkt door de komst van DAB+.
Betere dekking is niet hetzelfde als betere geluidskwaliteit. 80-96 Kbps AAC is echt niet beter dan FM. En als luisteraar vind ik trouwens af en toe een kraakje bij FM veel minder hinderlijk dan het volledig wegvallen van DAB+ op sommige plaatsen.
DAB+ heeft vele voordelen zoals meer keuze en voor sommige zenders een betere dekking, maar de geluidskwaliteit is hoogstens even goed als die van FM
Helemaal eens met jouw analyse Maarten, de geluidskwaliteit moet minstens 96 kbps AAC zijn en niet iedereen voldoet reeds aan die voorwaarden, zodoende dat sommigen klinken zoals de ouderwetse AM……
Conclusies van deze studie wijst uit dat de naamsbekendheid stijgt(door reclamecampagnes) terwijl de grootste aanhang te vinden is in het segment van 35-55 jarigen,dat de geluidskwaliteit beter is dan op FM(soms) en men in “coronatijden” meer naar de radio gaat luisteren (uit verveling) het einde van de analoge radio in zicht is en dat 65-plussers ook meer en meer internet en Dab+ omarmen terwijl de jeugd uitblinkt in desinteresse en praktisch alléén via streamingdiensten nog naar muziek gaat luisteren !
het aandeel van internetradio blijft ontstellend laag, heel bizar want iedereen heeft toch minstens een smartphone, tablet of pc terwijl het aantal mensen met een radio in huis toch veel lager is
Waarom zou je via internetradio luisteren, terwijl een gewoon radiotoestel zoveel handiger en gemakkelijker is (een DAB+ is zelfs nog eenvoudiger in handeling dan een FM-toestel)? Het aantal mensen met een stand-alone internetradio is trouwens hooguit 2 procent. Dat is dus enkel iets voor ‘meerwaardezoekers’ en mensen die handleidingen kunnen lezen. Het is al tot in de treure geschreven: internetradio is vanuit technisch oogpunt louter aanvullend en vanuit inhoudelijk oogpunt enkel interessant voor gespecialiseerde niche-formats. Voor een radiostation dat minstens een marktaandeel van 1 procent ambieert zal het altijd interessanter blijven als het verhaal zich in de ether afspeelt.
vastgeroeste gewoontes zeker ? en dat geldt in beide richtingen. Ik heb geen radiotoestel meer in huis, luister nochtans de hele dag radio. M’n laptop staat immers ook de hele dag aan. Maar ik vrees wel dat je verder gelijk hebt Rudy.
Ik ben 70 plusser, ben radioamateur en reeds van in mijn kindertijd bezeten van alles wat met radio te maken heeft. Ik heb de periode van de lange, korte en middengolf meegemaakt met de onvergetelijke periode van de zeezenders zoals Veronica, Caroline, Mi Amigo enz…Ik heb de FM band weten opkomen met een veel betere klankkwaliteit maar met een veel kleiner zendbereik niettegenstaande de hoge vermogens van de xxxx kilowatt zenders. De bandbreedte van de energie verslindende FM zenders heeft ook het nadeel dat veel zenders elkaar storen (de kakafonie met de vrije radio’s in de jaren 80 zijn daar een voorbeeld van).
De opkomst van DAB en DAB+ kan ik alleen maar toejuichen en ben dan ook luisteraar van het eerste uur. Ik ben sedert de opkomst van DAB+ in de mogelijkheid om veel meer radiostations storingsvrij te ontvangen met een relatief kleine buitenantenne. Ik ben woonachtig te Zwevegem en woon op een hoogte van 19 meter boven zeeniveau wat laag is te noemen. Ik ontvang naast alle Vlaamse en Waalse radiostations ook BRF 1 en 2 via zendmast op Financietoren te Brussel welke uitzend met een vermogen van 4,6 Kw.
Ook alle Nederlandse stations zoals NPO, Veronica, Sky radio, radio 10, 538,Rijnmond, 100% NL en nog vele andere. Ook talloze Franse radiostations kan ik probleemloos ontvangen. Voor het ogenblik ontvang ik hier op DAB+ meer dan 180 stations.
Ook in de autoradio stem ik enkel nog af op DAB+ en kan ik ongestoord naar Radio2 West-Vlaanderen luisteren tot in Limburg wat met FM zeker niet mogelijk is. Wanneer ik naar de kust rij met de autoradio afgestemd op FM moet ik meer luisteren naar Radio2 Oost-Vlaanderen dan naar West-Vlaanderen doordat de ontvangstcondities op vele momenten beter zijn op 98,6 Mhz dan op 100,1 Mhz. Nog zo’n nadeel van FM tegenover DAB+.
Ik begrijp niet dat nog zovelen nog negatief staan tegenover DAB+ en geen afscheid kunnen nemen van FM .Niet alleen het gebruiksgemak is in het voordeel van DAB+ maar ook de veel kleinere bandbreedte en de lage zendvermogens zijn een groot pluspunt.
Internet radio laat ik hier buiten deze discussie omdat men zonder provider €€€€€ ook geen radio kan beluisteren!
Helemaal correct OM Johan, 73′ van een collega 🙂