Ook dit jaar wordt er een Boekenweek in Nederland georganiseerd, een achtdaagse periode waarin het… boek centraal staat. Ze werd voor het eerst in 1932 georganiseerd. Mijn vrouw en ik verheugen ons altijd op die eerste dag om uitgebreid de tijd te nemen om bij onze favoriete boekhandel een blik te werpen op het nieuwe aanbod. Af en toe glijdt in onze boodschappenmandjes ook een uitgave die al eerder is uitgebracht.
Van der Velde aan het A-Kerkhof in Groningen is voor ons de ultieme boekwinkel met kundig personeel dat warmte uitstraalt voor het boek maar zeker ook voor de klant. Als zogenaamde veellezers komen wij er vaak en gaan er nooit met lege handen weg. Zo ook niet aan het begin van de Boekenweek 2020, waarbij we beiden een diversiteit aan publicaties uitzochten.
Knappe aanvulling?
De bovenverdieping bij Van der Velde is deels ingericht voor reisboeken, wetenschappelijke literatuur, anderstalige uitgaves maar er is ook een aparte hoek voor geschiedenis. Eén van de boeken waar mijn oog op viel was ‘Meer Nostalgie’, geschreven door mevrouw G.T. Rovers (foto). Op de voorkaft wordt vermeld dat het een uitgave is van ‘Historisch Karakter’. Prachtig mooi uitgevoerd met vele niet eerder geziene foto’s. Het kon een perfecte aanvulling zijn van mijn collectie boeken over de periode 1950-1990. Ik besloot een exemplaar mee te nemen.
Enthousiast begon ik op zondag aan dit 148 pagina’s dikke werk, gedrukt op mooi stevig papier. Iedere column is niet langer dan één pagina, telkens voorzien van foto’s op de pagina ernaast. De niet genummerde bladzijde 148 is tenslotte door G.T. Rovers gevuld met een dankwoord. Ze heeft het over een geweldige samenwerking en dat iedere column gelezen, en waar nodig gecorrigeerd, werd door de hoofdredacteur van TROS Kompas, Edger Hamer. Verderop bedankt ze Rob van Rossum, die alle teksten vakkundig heeft uitgeplozen.
Je denkt dan dat dit historische boekwerk staat als een huis. Maar wat een teleurstelling. Ik wil dit graag illustratief belichten via de inhoud van drie columns. Op pagina 79 gaat het over de opkomst van de videorecorder, die inmiddels ook alweer lang uit de winkels is verdwenen en dus pure nostalgie is geworden. De auteur vermeldt de opkomst van de Sony U-Matic in 1971 (De VO 1600) en stelt dat door de torenhoge prijs deze machine vooral door de semiprofessionele markt werd gebruikt.
De U-Matic was echter totaal niet voor huiselijk gebruikt gefabriceerd maar voor de professionele markt. Daarna schrijft Govers dat in de decennia erna er een ware videorecorder oorlog uitbrak. Decennia zijn nog altijd meerdere tientallen jaren. De door haar aangehaalde merken en types kwamen echter allemaal in de jaren zeventig van de vorige eeuw op de markt. De Betamax in 1975, de JVC VHS in 1976 en de Philips V2000 in 1979.
Te snel gegoogeld?
Pagina 85 dan maar, de eerste Nederlandse hitparade. Als het over Radio Veronica gaat, dan heeft de schrijfster het over 1965 en de Nederlandse Hitparade, die volgens haar in 1966 werd omgedoopt tot de Top 40. Vanaf de eerste week van 1965 is er echter al sprake van een Top 40. In een eerdere periode had Joost de Draaijer wel een eigen hitlijstje onder de noemer ‘Voorlopig Nederlands Platen Elftal’.
Ook stelt de auteur dat het ging om de piratenzender Veronica. Als zeezender werd echter geen enkele wet overtreden en kan er dus ook geen sprake zijn van het woord ‘piraat’. G.T. Rovers schrijft ook dat in 1966 de Alarmschijf werd toegevoegd, evenals de Tipparade. Andermaal een misser want de eerste Alarmschijf werd uitgezonden op 1 november 1969, terwijl de allereerste Tipparade dateert van 11 april 1970, in de presentatie van Rob Out.
Tenslotte heb ik de column ‘Anti-Veronica wet’ gekozen om deels te belichten. Het gaat over de opkomst en neergang van de Nederlandse zeezenders. Ten eerste was het geen anti-Veronica wet. Maar een wijziging in de Nederlandse wetgeving, die de geschiedenis is ingegaan als de anti-zeezenderwet. Volgens de auteur werd de Borkum Riff van Veronica vanaf 1964 door de Norderney vervangen, omdat het eerste schip te klein werd bevonden. Klaarblijkelijk is er te snel gesurft op internet bij het schrijven van het boek want het was pas vanaf november 1964.
Rovers meldt verder dat in 1965, met het Verdrag van Straatsburg, een wet werd aangenomen die het illegaal uitzenden vanaf zee verbood. Totdat in september 1974 de wetswijziging, via aankondiging in de Staatscourant werd afgekondigd, was er sprake van eventueel illegaal uitzenden. Het Verdrag van Straatsburg was geen wet, daarvoor dienden alle regeringen van landen, die het Verdrag hadden ondertekend, hun eigen wetgeving aan te passen.
Volgens de auteur ontsprongen in 1965 Radio Veronica en Radio Noordzee Internationaal de dans omdat er binnen de politiek in Nederland verdeeldheid was over het eventueel invoeren van een wetswijziging. Wel Radio Noordzee Internationaal begon in februari 1970 onder de naam RNI pas moet uitzenden.
Een prachtig uitgevoerd boekwerk met vele niet eerder vertoonde foto’s, maar bij de betrouwbaarheid en nauwkeurigheid van de teksten plaats ik grote vraagtekens.