Hans Knot Column: Hugo stuwde de TROS naar ongekende hoogte

Februari 1973. Ook toen al was er overal muziek. Het kapsalon van mijn vader was aangesloten op de centrale draadomroep. Al naar gelang zijn gemoed koos hij één van de vier kanalen. Gelukkig waren er vaak vrolijke klanken te horen. Ook op andere werkplekken was de radio van groot belang, al bleek niet iedereen tevreden was met datgene uit de luidsprekers kwam.

Sollicitanten kiezen hazenpad

Een groep productiemedewerkers van Philips in Stadskanaal vond dat de bedrijfsmuziek te hard voor hen was. Ook hadden zij kritiek op de keuze van het programma. Ze stuurden een brief naar het Nieuwsblad van het Noorden. Volgens hen zou Philips er ook schade van ondervinden bij de aanwerving van personeel. Een aantal kandidaten zou tijdens een rondleiding, na het horen van de muziek, voor de eer bedankt hebben. Vooral veel oudere medewerkers hadden er moeite mee om urenlang ‘naar het gejengel te moeten luisteren’. 

Drs. W. Dijkema, hoofd personeelszaken, verklaarde dat het om een vaker geuite klacht ging. “We hebben echter een muziekcommissie waarin het personeel optimaal is vertegenwoordigd. Die kiest ook het programma en verder is het natuurlijk zo, dat smaken verschillen”. Wel besliste de directie om in bepaalde afdelingen installaties te plaatsen waarbij het volume kon worden geregeld. 

Van fotograaf tot dj

Ondertussen werd er elders in de provincie Groningen wel met plezier naar de radio geluisterd. Het was een verademing om Hugo van Gelderen via de TROS te horen. Zo had hij het in februari 1973 in met programmaweekblad TROS Kompas over televisie: “Televisie is mij veel te log. Radio is gewoon sneller. Bij de televisie dien je met een groot team samen te werken om te komen tot een programma. Bij de radio kun je er alleen op uit trekken met een taperecorder om tot een programma-item te komen.”

TROS dj’s van Hilversum 3 in 1975: Van links naar rechts Gerard de Vries, Ferry Maat, Ad Roland, wijlen Hugo van Gelderen, wijlen Klaas Vaak en Jules Geleick (liggend onderaan).

Hugo van Gelderen was al van in het prille begin bij TROS betrokken, nadat hij eerst fotojournalist was geweest. Bij de omroepvereniging begon hij als ‘chef de bureau’. Hij moest onder andere de ledenadministratie bijhouden en zorgen voor de pers. Geïnspireerd door TROS-directeur Joop Landré ging hij ook in de avonduren op stap om op verschillende locaties folders te deponeren om nieuwe leden voor de omroep te generen. 

Vervolgens werd hij verantwoordelijk voor de ‘controlekamer’ waar alle programma’s van de omroep werden gecheckt. En daar ging een lichtje branden. Waarom geen eigen programma via Hilversum 3? Het werden in eerste instantie zes uren per week tijdens de ‘Hugo van Gelderen show’. De prachtige tune van de formatie Los Pekinekes met Bucaramanga, in phase, is in mijn geheugen gegrift.  

Tot ongekende hoogten

Waar ik wel over struikelde was het feit dat van Gelderen vond dat er geen enkele twijfel was dat Hilversum 3 het beste van alle muziekstations, met inbegrip van de zeezenders, was. Hij vond ‘Hilversum 3 ‘zijn’ station niet alleen beschaafder, ook de ontvangst via FM was een groot pluspunt. Hugo had evenzeer respect voor ziekenomroepen. Af en toe was  een van de medewerkers van ziekenomroep West Point BBMS (Beatrixoord in Haren) in zijn programma te gast.

In september 1974 werd Van Gelderen aangesteld als radiodirecteur. De TROS was bevorderd tot A-omroep en kreeg hierdoor meer zendtijd. Hij engageerde daarop Ferry Maat en Ad Roland, die vanaf 3 oktober konden beginnen bij Hilversum 3. Tussen 14:00 en 18:00 uur waren de Alarmschijf, de Tipparade en de Nederlandse Top 40 terug op de radio. Na het verplichte einde van de zeezender Veronica, op zaterdag 31 augustus 1974, had de TROS beide hitlijsten en de tipplaat naar Hilversum 3 weten te halen. 

Van Gelderen presenteerde tot en met 20 mei 1976, tussen 14:00 en 16:00 uur, de ‘Tipparade’ en maakte de ‘TROS donderdag’ van Hilversum 3 tot de best beluisterde dag van de week. Van 3 oktober 1974 tot 28 november 1985 ging het om mega luistercijfers. Van Gelderen bedacht ook de TROS Europarade, waarvan de eerste aflevering werd uitgezonden op Hemelvaartsdag 27 mei 1976. Hij reisde daarvoor twee maanden door Europa om te onderhandelen met radiostations voor het aanleveren van detailinformatie.

Tot medio 1983 bleef hij programma’s presenteren op de TROS donderdag. Op dinsdag 14 november 1995 overleed hij op 53-jarige leeftijd aan hartfalen.

---