De toekomstige mux 11A (Vlaanderen 1) zal bestaan uit een netwerk van 23 zenders. In de praktijk zullen dat 23 van de 36 huidige zendlocaties van de VRT-mux zijn. Het netwerk zal op gebied van binnenhuisdekking echter minder sterk zijn dan het huidige netwerk van Norkring.
De Vlaamse Regulator voor de Media publiceerde vanmorgen de beslissing over de licentie van DAB+ mux 11A, waarbij de exploitatie, zoals we vrijdag al exclusief berichtten, vanaf 22 juni in handen komt van het Nederlandse On Tower Netherlands (Broadcast Partners, foto boven).
Uit de analyse leren we dat Norkring het netwerk in hoofdzaak kwijtspeelt omdat het ook al de mux 5A/5D uitbaat. Norkring werd punten afgetrokken omdat het anders (opnieuw) een monopolie in de digitale ether zou hebben. En Norkring bewees in het verleden al dat het dat monopolie durft te misbruiken, zo klinkt in de evaluatie van de VRM.
Ook in 2018, toen de toewijzing van 5A/5D op tafel lag, zag Norkring om dezelfde reden al punten afgetrokken, maar de operator kon die kloof met het zendbedrijf uit Terneuzen toen nog ruimschoots goedmaken in de andere onderdelen van de beoordeling. Dat lukte deze keer niet meer, ook al komt het netwerk van Norkring globaal nog altijd iets beter uit de technische vergelijking met OTN.
Voorts leren we waarom OTN twee dossierversies indiende. Versie 1 is een constellatie met 23 zenders, versie 2 was er een met 36 zenders. In dat laatste geval zou de 11A een exacte copy-paste worden van de VRT-mux 12A. Maar uit een opmerkelijk fragment blijkt ook dat DPG Media hier mee een stokje voor stak.
“Ter illustratie hiervan geeft omroeporganisatie DPG Media, die met verscheidene omroepprogramma’s aanwezig is op het huidige DAB+netwerk, aan (zie bijlage E.2.2 van de dossiers van BP 1 en BP 2) enkel geïnteresseerd te zijn in een samenwerking met het bedrijf mits o.a. het bekomen van minstens gelijke of betere commerciële voorwaarden dan de huidige commerciële voorwaarden, in het bijzonder de prijszetting door Norkring, voor de distributie van de omroepprogramma’s van DPG Media via het frequentiekanaal 11A.”
Het nieuwe netwerk OTN wordt dus versie 1. Voor de gebruikers – de radiostations – wordt het iets goedkoper, maar dus ook iets minder kwalitatief dan de huidige 11A van Norkring. Vanuit het aspect zendkwaliteit bekeken is dat jammer, te meer Norkring zelfs een versterking van zijn huidige netwerk van 23 naar 27 zendlocaties beloofde (plus nieuwe antennes op één locatie). Die versterking met vier zendmasten zou er ook komen voor netwerk 5A/5D, schrijft Norkring, al is het onduidelijk of die belofte onlosmakelijk verbonden is aan het (opnieuw) behalen van de licentie van 11A.
Uit de dossiers en de financiële analyses kan worden opgemaakt dat een kanaal van 96 kbp/s (72 CU’s) bij BP/OTN op 10.000 euro per maand zal neerkomen. Bij Norkring was dit ongeveer 300 euro meer. Indien OTN met versie 2 had gewonnen – dus met 36 zendmasten – dan zou de maandelijkse prijs hebben opgelopen tot 14.339 euro (eigen berekening, afgeleid uit de opgegeven omzet). OTN geeft de bestaande radiostations op 11A sowieso voorrang om de mux 11A in te vullen, al zal in principe iedereen kandidaat kunnen zijn tegen een bepaalde datum.
Opvallend, al was dat in de eindafrekening niet doorslaggevend, is het feit dat Norkring anderhalf punt verliest in ‘financiële middelen’, tegenover beide OTN-versies. Zoals we zelf eerder al opmerkten, bij de verkoop van Norkring aan Cordiant Digital Infrastructure, was de financiële waarde van Norkring de laatste jaren al behoorlijk verschrompeld. Op zich is Norkring ruim solvabel, maar het bedrijf heeft een erg lage liquiditeit (0,28) en rentabiliteit (3 cent per euro), wat volgens de VRM zorgwekkend is. Ook het gebrek aan informatie over de (eventuele) steun van de moedergroep Cordiant kost Norkring nog eens een half punt. De hamvraag is dus hoe zich dat gaat vertalen op de verdere exploitatie van 5A/5D?
Kortom, het monopolie van Norkring wordt dan wel gebroken, maar het zal nog moeten blijken of de commerciële radio in Vlaanderen er nu beter van zal worden. Het lijkt ons ook dat DPG Media (alweer) een spelletje heeft gespeeld. Door het dossier mee in de richting van de goedkoopste (en kwalitatief minste) optie te duwen, dreigt dit de verdere ontwikkeling van digitale radio in Vlaanderen te vertragen. Zelf liggen ze daar wellicht het minst van wakker, want met Qmusic en Joe hebben ze op FM nog altijd hun sterkste ijzers in het vuur.
- Het volledige dossier van de vergelijkende toets kun je hier downloaden.
- Broadcast Partners opende intussen een pagina waar geïnteresseerden voor de nieuwe 11A zich kunnen aanmelden.
Bij ons in Nederland heeft het netwerk van de NPO 12C sinds september 2023 ook BP als zender beheerder in plaats van KPN.
KPN had 46 locaties en BP heeft nu 61 locaties. Maar KPN had vrij veel rondstralende antennes terwijl BP bijna alleen maar gerichte antenne diagrammen gebruikt. Er zijn nu wel regio’s in Nederland waar slechte ontvangst is door dat de antennes precies de verkeerde kant op staan.
Heeft BP in België wel rondstralende Dab+ zenders?
In Oost-Vlaanderen en Limburg delen de lokale proefmuxen de antennes met die van de VRT, in totaal zes locaties. Dat zijn in elk geval rondstralers, want dat was sowieso een vereiste voor de proefmuxen. Maar ik ga er van uit dat alle DAB+-antennes van BP in Vlaanderen rondstralers zijn, want ik heb nooit iets gehoord of gelezen over gerichte antennes voor dat netwerk.
BP2 is een pak duurder dan Norkring, waarom is de VRT dan destijds overgestapt van Norkring naar BP?
Norkring krijgt strafpunten omdat ze de vorige keren steeds de beste waren. Als ik dat doortrek naar de voetbalcompetitie dan zou de ploeg die de vorige 2 seizoenen 2 keer kampioen speelde, de nieuwe competitie met 6 strafpunten moeten starten…
Dit heeft te maken met de looptijd: aangezien BP de investeringskost moet zien terug te verdienen op 3.5 jaar, wat zeer weinig is.
Het contract voor het VRT netwerk gaat over 7 jaar, dus bepaalde kosten kennen dan een lagere jaarlijkse afschrijving.
Ik ga er vanuit dat voor de periode van 7 jaar de prijs die de VRT betaalt voor het BP netwerk lager zijn dan degene die voorgesteld werd door Norkring
In de analyse van de Vlaamse Regulator voor de Media staat dat BP de investeringskost afschrijft over een periode van 8 jaar. Evenveel als de VRT dus. Dat kan de hoge prijs dus niet verklaren. Sif heeft gelijk: BP is gewoon een pak duurder.
Ik ga er vanuit dat zodra de nieuwe 11A start, het bij de zenders op die mux gaat klachten regenen over slechte ontvangst.
Met dit aantal opstelpunten op die hoogte, gaan er stevige gaten vallen in de dekking.
Hiermee weten we ineens ook weer hoe belangrijk het voor oa DPG en Mediahuis is om vlotte ontvangst te garanderen voor hun luisteraars.
Hopelijk krijgt Vlaanderen2 vroeg of laat een andere frequentie zodat dit ook een volledig SFN is en er voor de betrokken radio’s de keuze is tussen 2 netwerken met oneveer gelijke prijszetting, maar met een duidelijk verschil in dekking
Nochtans is sinds de intrede van Play bij Nostalgie de FM ontvangst eindelijk wat efficiënter gemaakt.
Ik dacht dat een van de voordelen van DAB was minder electriciteit gebruiken… Meer efficiëntie dan FM… Nu blijkt dat men 27 antennes moet gebruiken voor wat met een FM antenna kan gecoverd worden.
En toch zijn er nog “gaten”…
Met één FM-antenne? De drie landelijke radio’s en de drie netwerkradio’s op 11A hebben voor hun FM-uitzendingen samen 127 antennes in gebruik, waar telkens maar één product op zit. Het nieuwe netwerk zal bovenop nog 6 of 7 extra producten hebben via 23 antennes (die 27 was indien Norkring had gewonnen). En als je de vergelijking in gecombineerd uitgestraald vermogen zou maken zal je wellicht ergens uitkomen aan een factor 30. Dus uiteraard is DAB+ altijd tot tien keer efficiënter.
Geen beleid voor dab radio, alleen de rit met een kwart korten, omdat er iemand te goed zit!
Lijkt me toch riskant zonder de hoge zendmasten op minder opstelpunten te gaan uitzenden, nochtans heeft DPG ook hun 3de merk Willy op dat netwerk zitten. Spijtig natuurlijk dat het andere netwerk veel energie verliest op de splitsing van 5A naar 5D en dat men de frequentie op de ontvanger niet handmatig kan kiezen of vergelijken.
Willy kan beter snel naar 5A en 5D verhuizen nu er nog plaats is. Anders zijn ze binnenkort nog maar in 67% van Vlaanderen te ontvangen.
Nogal wiedes dat geenenkele zender plots 4000 euro per maand extra wil betalen voor een minder goed product! Een prijsverhoging van 40%, omdat de politiek het monopolie wil doorbreken… Norkring was op voorhand al verloren!
Monopolie, dit heeft BP nu ( net zoals in Nederland). NK heeft al lang geen monopolie meer. Dus zich achter excuses “monopolie”plaatsen is “not done”. Merk ook op dat Radioversie ook anti NK is en een pro BP. Waar is de neutraliteit of zijn hier belangen mee gemoeid?
In Nederland heeft BP geen enkele licentie en dus ook zeker geen monopolie. De radiostations hebben daar de licenties (= omroepmodel, wat wij in de toekomst ook gaan krijgen). Ze onderhandelen daar samen wie de zendinstallaties doet en sluiten een contract met de operator die de beste prijs/kwaliteit geeft. Ze geven dat daar niet aan BP voor hun schone ogen. Ook bij de VRT (sinds 2019) en recent nog de NPO ging dat gepaard met stevige onderhandelingen. Het voordeel aan DAB+ is dat je veel gemakkelijker dezelfde antennesites kunt delen voor meerdere muxen (op FM gebeurt dat eerder uitzonderlijk). In Gent bv. (de antennes op de Euro-silo’s) zal de 11A gewoon via dezelfde antennes komen waar de VRT-mux en ook de Oost-Vlaamse proefmux al worden op uitgezonden.
En wat dat anti NK en pro BP betreft: we hebben doorheen de jaren inderdaad vaak én terecht met scherp geschoten op Norkring, maar dat had in hoofdzaak – vrijwel uitsluitend zelfs – te maken met hun houding in de zaak rond kanaal 10 (waarvan de licentie uiteindelijk werd ingetrokken, waardoor er plaats kwam voor de proefmuxen). Je zal hier relatief weinig of niks van kritiek terugvinden over hun exploitatie van 11A en 5A/5D. In 2018 zagen we redelijkerwijs liever niet dat zij ook nog eens 5A/5D zouden krijgen, maar dat heeft niks met anti-NK te maken, wel met de vrije markt. Voorts hebben we uiteraard ook bericht toen de VRT haar mux weghaalde bij Norkring en met BP in zee ging. Het is dus grotendeels Norkring zelf dat een brokkenparcours reed en we zijn (helaas) zowat het enige medium die dat consequent hebben gevolgd.
Nochtans is het nog maar van 20 januari geleden dat er door RadioVisie geschreven werd dat het VRT ensemble op 12A “eentje dat zowel kwantitatief als kwalitatief veel beter is dan dat waarop Norkring kan bogen.”
Ik heb dit toen stellig betwijfeld en blijkbaar is de VRM het met mij eens. Als Radiovisie neutraal zou staan ten opzichte van BP vs NK, is dit toch een stevige uitschuiver.
De VRM maakt geen analyse van het VRT-netwerk. De VRT-zenders zullen immers sterker zijn, dan in het voorstel voor 11A. De VRM zegt enkel dat een netwerk van 36 zenders niet de beste oplossing is voor commerciële radio vanwege de hogere prijs. Voor de rest blijf ik er bij dat de 12A van BP inderdaad veel beter is dan de 11A van Norkring. Ik ken uw betoog (lagere antennes, meer vermogen), maar uw argumenten zijn niet zaligmakend om de twee hierdoor op min of meer gelijke voet te zetten. Alleen al het feit dat Norkring zelf van plan was om van 23 naar 27 zenders te gaan, indien ze hadden gewonnen, sterkt mij nog eens extra daarin. Ik zag hier trouwens bij RV sinds de switch van NK naar BP nog nooit klachten passeren over de ontvangst van het VRT-netwerk, wat ik van 11A en (vooral) 5A/5D allerminst kan beweren. Ik woon trouwens zelf op de rand van 5A/5D en merk het dus elke dag. Norkring had in 2018 die mux beter aan BP gelaten, dan zaten die met een kat in de zak en hadden ze wellicht geen kans om er ook 11A bij te winnen. Nu zitten ze bij Norkring, door hun gulzigheid, op de blaren.
Indirect maakt de VRM uiteraard wel een analyse van het VRT netwerk, aangezien dat qua lokaties, antennehoogte en vermogen identiek is aan “BP2”.
Ik heb ook nooit beweerd dat het huidige netwerk op 12A slechter is dan dat op 11A, maar het is ook zeker niet beter.
Wat wel een feit is, is dat het netwerk op 12A door de combinatie lage hoogte/hoger vermogen veel meer storing geeft als je in de buurt van 1 van de zendlokaties passeert.
Ik woon zelf in een omgeving waar de ontvangst op 11A steeds perfect was, tot BP het netwerk op 12A uitrolde. Vanaf dat moment zijn er enkele plaatsen waar de ontvangst weggedrukt wordt, want een autoradio heeft ook maar een beperkte selectiviteit.
Je leest ook heel selectief wat je wil lezen, want als je een voorstel om de stijging van 23 naar 27 zenders jou stekrt in je overtuiging dat dit netwerk minderwaardig is, ga je volledig voorbij aan het feit dat NK dit vooral heeft gedaan om extra punten te scoren in de vergelijking.
In de omgeving van Sint-Niklaas heb je 2 zendlocaties, eentje waar BP 12A en 10C de ether instuurt, en eentje in Nieuwkerken waar NK de verdeling doet van 11A en 5A.
Het is niet enkel wanneer ik in de buurt kom van de mast van BP dat in een bepaalde straal erond de ontvangst wegvalt van 11A , omgekeerd is het ook zo als ik in de buurt kom van de antennes van NK valt het signaal van 12A en 10C ook weg, ze storen dus echt elkaar in de buurt van hun eigen zendmasten.
Voor mij zal het een verbetering zijn dat BP 11A zal overnemen, zo weet ik zeker dat aan die zendmast waar ze nu ook 12A en 10C reeds uitzenden dat daar de zenders op 11A niet meer zullen wegvallen als ik daar met de auto passeer.
Al kan ik mij wel voorstellen dat het op sommige plaatsen geen verbetering zal zijn.
Eigenlijk zou er ergens moeten afgedwongen worden dat BP voor een eerlijke prijs op de ex VRT zendmasten kan. Stel dat morgen FM wordt uitgeschakeld, dan draagd dat hele Zendpark enkel nog 5A/5D, dat is voor NK ook niet interessant lijkt me.
Norkring heeft ook nog de DVB-T(2) zenders van TV Vlaanderen en zal nog wel wat andere zendinfrastructuur voor derden verzorgen.
In de praktijk is er een verschil merkbaar in dekking tussen BP en NK, waarbij deze laatste een beter bereik heeft. Er zitten nog gaten in de dekking van BP (VRT). Men gebruikt weliswaar meerdere zendlokaties maar deze zijn minder hoog dan NK en dat is zeer goed merkbaar in de auto.
Exact, trek gerust ook tientallen KM van het bereik net over de Vlaamse grenzen af. Helaas. Maarja, BP werkt goedkoper he.