Het college van hoofdredacteurs (radio, TV, online) heeft één jaar na het arrest van het Hof van Beroep in Gent van 21 april 2004 – zoals toen aangekondigd – het standpunt in verband met het Vlaams Blok/Vlaams Belang geactualiseerd. Uitgangspunt daarbij was de nota ‘De VRT en de democratische samenleving’.
De nota steunt op het omroepdecreet, de beheersovereenkomst en resoluties van de Raad van Europa. Daarin wordt uitdrukkelijk gesteld dat de VRT de sociale cohesie en de democratische samenleving moet bevorderen en alle vormen van discriminatie moet weren. Tegelijk verplicht de decretaal opgelegde deontologische code tot journalistieke onpartijdigheid.
Het college van hoofdredacteurs stelt vast dat het Vlaams Blok werd veroordeeld voor discriminatie en racisme door het Hof van Beroep in Gent, later bevestigd door het Hof van Cassatie. Ondanks de naamswijziging naar Vlaams Belang heeft de partij niet ondubbelzinnig en op geloofwaardige wijze afstand gedaan van standpunten waarvoor ze veroordeeld is.
Het college heeft dan ook vastgesteld dat Vlaams Belang niet wezenlijk verschilt van het Vlaams Blok. De partij zelf zegt dat Vlaams Belang de erfgenaam is van het Vlaams Blok en dat aan de essentie van het programma niets is veranderd. Ook de partijleiding bleef ongewijzigd. Recente uitspraken over hoofddoek en moslims bevestigen dat.
Het college van hoofdredacteurs bevestigt bijgevolg het standpunt uit de nota ‘De VRT en de democratische samenleving’. Dat betekent dat Vlaams Belang niet behandeld wordt als andere partijen. De VRT-nieuwsdiensten zijn politiek neutraal en afstandelijk, maar conform zijn decretale opdracht kan de VRT geen instrument zijn voor het verspreiden van standpunten en meningen van bewegingen of partijen die afbreuk doen aan democratie en verdraagzaamheid en openlijk oproepen tot discriminatie. Er moet bijgevolg bijzonder omzichtig worden omgesprongen met het aan het woord laten van vertegenwoordigers van Vlaams Belang.
Dat betekent dat het verantwoord is dat vertegenwoordigers van Vlaams Belang niet in dezelfde mate aan het woord komen als vertegenwoordigers van andere partijen. Voor duidingsprogramma’s (radio en TV) komen er betere afspraken in verband met de aanwezigheid van vertegenwoordigers van Vlaams Belang. Beslissingen om Vlaams Belang uit te nodigen zullen voortaan in overleg met de hoofdredactie worden genomen. Om de schijn van partijdigheid te vermijden zullen VRT-journalisten geen debatten modereren die worden georganiseerd door politieke partijen.
Relevante nieuwsfeiten – ook over Vlaams Belang – blijven de VRT-nieuwsdiensten behandelen volgens dezelfde deontologische code, met inachtneming van nauwkeurigheid, onpartijdigheid en goede trouw.
