De Nederlandse Stichting NMO publiceerde voor het eerst in vijf jaar een AudioMonitor, een inzicht in de totale audioconsumptie van Nederlanders van 13 jaar en ouder. Volgens dat onderzoek bereikt audio dagelijks 11 miljoen – of zeven op tien – Nederlanders. Opmerkelijk is echter dat in de bekendgemaakte resultaten met geen woord (meer) wordt gerept over de gemiddelde luisterduur. Alsof dat niet essentieel is?
“Live radio heeft met 66 procent het grootste aandeel in de totale luistertijd, op enige afstand gevolgd door (online) muziekdiensten met een aandeel van 24 procent. De aandelen van luisteren via YouTube (3,5 procent) en luisteren naar podcast (3 procent) zijn relatief klein te noemen”, klinkt het in het perscommuniqué. In 2019 had live radio nog een aandeel van 72 procent in de totale luistertijd. Weinig verrassend: bij de groep 13-34 bedraagt het radio-aandeel nog maar 44 procent, bij de 50+ is dat 82 procent.
De NMO laat in de openbare resultaten echter niet toe om die terugval te kaderen, want er wordt nergens meer gesproken over de feitelijke gemiddelde luisterduur in minuten per Nederlander. In 2019 was het luisteren naar audio nog gestegen van 190 minuten (in 2017) naar 202 minuten per dag. Voor live radio kwam dat toen neer op gemiddeld 145 minuten per dag. Maar nu wordt daarover gewoon gezwegen en kun je enkel procenten vergelijken. Het laat dan ook alleen maar vermoeden dat de Nederlandse tijdsbesteding aan audio in de afgelopen vijf jaar flink is gedaald, maar dat dit PR-gewijs onder de mat wordt geveegd om geen slapende honden wakker te maken. Specifiek voor live radio zou dit dan betekenen dat de terugval zelfs nog forser is.
Volgens de beschikbare resultaten is het dagbereik van muziekdiensten gegroeid naar 25 procent van de totale audiotijd (tegenover 17 procent in 2019), maar ging dat vooral ten koste van het luisteren naar eigen muziek zoals CD’s en MP3’s. 56 procent gebruikt weleens Spotify, waarmee dit de grootste muziekdienst van Nederland is. Twee op drie Spotify-gebruikers gebruikt een betaalde versie. Uitgesteld luisteren naar (delen van) radioprogramma’s en naar podcasts heeft een gemiddeld dagbereik van 5 procent. Ten opzichte van 2019 is dat meer dan een verdubbeling, maar nogmaals: dat heeft geen enkele waarden als je de absolute luistertijd in minuten verzwijgt.
Podcasts bereiken dagelijks gemiddeld meer dan 712.000 luisteraars. 46 procent van alle Nederlanders van 13 jaar en ouder geeft aan weleens naar podcasts te luisteren en 19 procent doet dat (bijna) dagelijks of minimaal een keer per week. “Degenen die weleens podcasts beluisteren, besteden hier gemiddeld drie uur per week aan.” Het is meteen de enige keer dat er over een feitelijke tijdsduur wordt gesproken.
Nieuw in het onderzoek is het onderdeel waarin de luistermotieven worden vastgesteld. Er zijn veel verschillende redenen om te luisteren en voor elk audiodomein geldt een andere motivatie om er gebruik van te maken. Voor live radio luisteren gelden vooral sociale en praktische motieven: als achtergrond tijdens werk, voor de gezelligheid en ontspanning en om te weten wat er nu speelt in de wereld om je heen. Bij muziekdiensten is entertainment het belangrijkste motief: ontspanning, gezelligheid en nieuwe muziek ontdekken. Voor het luisteren naar podcasts zijn de belangrijkste drijfveren: informatie vergaren, kennis opdoen en leren.
De NMO AudioMonitor 2024 werd van 12 tot 15 maart uitgevoerd door onderzoeksbureau GfK bij 5.679 respondenten van 13 jaar en ouder. Een ingekorte rapportage van de AudioMonitor 2024 vind je hier.
