In Nederland werd de 2023-editie van NMO Mediatrends gepubliceerd, een onderzoek naar het mediagebruik bij 10.000 Nederlanders (13+). Het bereik van radio zakt er van 73 naar 70 procent, waarbij het vooral de jongeren zijn die afhaken. Globaal zijn de evoluties in het audio-ecosysteem bij onze noorderburen opmerkelijk anders dan in Vlaanderen.
NMO Mediatrends staat los van de wekelijkse NMO-luistercijfers, maar kijkt wat ‘luisteren’ betreft (hoofdstuk 8) naar het volledige audiospectrum, dus radio, muziekstreaming en podcasts. Het onderzoek brengt enkel bereikcijfers, geen marktaandelen. In vergelijking met vorig jaar daalt het algemene bereik van radio met 3 procent naar 70 procent. Hiermee blijft radioluisteren binnen de activiteit ‘luisteren’ nog steeds het populairst. Het bereik van de online-muziekdiensten stijgt van 60 naar 63 procent, dat van podcasts stijgt van 23 naar 27 procent.
De populariteit van de online-muziekdiensten neemt toe bij alle leeftijdscategorieën. Het luisteren van podcasts groeit het sterkst in de groep 35-49 jaar (7 procent) en is het grootst in de leeftijdsgroep van 20-34 jaar, waar 39 procent aangeeft wel eens naar podcasts te luisteren. Spotify blijft met voorsprong de meest gebruikte muziekstreamingdienst, maar verliest lichtjes terrein.
Gemiddeld luisteren de radioluisteraars 139 minuten per dag (13+). De gemiddelde luistertijd neemt toe naarmate de leeftijdsklasse ouder wordt. 65-plussers luisteren gemiddeld 167 minuten per dag. Tussen mannen en vrouwen zie je op 13+ nagenoeg geen verschil, terwijl er wel sprake is van een opvallend verschil tussen de welstandklassen. Hoe hoger de sociale klasse, hoe minder lang er naar de radio wordt geluisterd. In Vlaanderen is dat net andersom, hier scoort radio altijd hoger naarmate je hoger opgeleid bent.
Oudere Nederlanders luisteren gemiddeld naar meer zenders per week. De leeftijdsgroep van 50-64 jaar schakelt gemiddeld per week tussen drie stations, terwijl de groep van 18-34 jaar gemiddeld 2,6 stations per week beluistert. Een duidelijk verschil wordt zichtbaar bij het kijken naar luistertijd per dag op het niveau van zendergroepen. ClassicNL en de ORN zendergroep scoren bovengemiddeld in de oudste doelgroep. Terwijl de zendergroep van Talpa en de DPG zenders relatief hoog scoren in de groep 18-34 en 35-49 jaar. De NPO-zenders laten in alle leeftijdscategorieën een relatief hoge luistertijd zien.
Ook een belangrijke trendbreuk met Vlaanderen: gemiddeld luistert 35 procent van de Nederlandse radioluisteraars via stream, 30 procent via FM, 17 procent via DAB+ en 14 procent via de kabel. Dat streamen van radio blijkt in Nederland voornamelijk een kantoorfenomeen. Buiten de kantooruren blijft FM duidelijk marktleider en ook in het weekend ligt het aandeel van streamen gemiddeld lager dan tijdens de kantooruren op weekdagen. Op die weekdagen volgt de kabel het streamingpatroon, terwijl DAB+ een lichtere variant van het FM-patroon vertoont. Tijdens het weekend blijft het aandeel van elk platform gedurende de dag veel stabieler.
