In de Commissie Media van het Vlaams Parlement komt de Vlaamse Regulator Media VRM twee keer per jaar op de koffie. Afgelopen donderdag 22 maart, tijdens een hoorzitting over pluriformiteit in de media, was er weer een voorstelling van een rapport. Slides en cijfers, we keken mee naar Peggy Valcke (foto VRM), die één en ander uitgebreid toelichtte.
Karl van den Broeck, de hoofdredacteur van de nieuwssite Apache.be, die namens Media 21 aanwezig was, zette een degelijk boompje op over online journalistiek. De huidige belangenvereniging is volgens hem nu reeds goed voor 5,3 procent van de markt. Daar zijn onder andere onafhankelijke online media bij als Newsmonkey, Charlie Magazine, Mo, De Wereld Morgen en Apache. Ze zetten met z’n allen samen nu reeds een vijftigtal beroepsjournalisten aan het werk.
Miljoenen subsidie voor papieren media
Apache tekende eerder al op ‘dat Minister van Media Sven Gatz (Open VLD) ootmoedig toegaf dat hij over weinig of geen hefbomen beschikt om het pluralisme in het Vlaamse medialandschap te vergroten. De belangrijkste subsidiestromen zitten op federaal niveau. Het nultarief voor de BTW op papieren kranten en weekbladen en de distributiesteun via de Post geeft de grote mediagroepen (vooral De Persgroep, Roularta en Mediahuis) een jaarlijks voordeel van vierhonderd miljoen euro.”
Dat er een level playing field is, zoals Christian Van Thillo (Medialaan/De Persgroep) het stelt, klopt volgens Van den Broeck niet echt. “Het playing field is niet level”. De gedrukte kranten betalen 0,0 procent BTW, Apache 21 procent. Ook wil Media 21 dat Fonds Pascal Decroos de subsidie dossiers gaat behandelen in plaats van de minister van Media.
Sven Gatz was trouwens zelf niet in de commissie aanwezig, zijn Open VLD-collega Lionel Bajart stelde namens zijn fractie de vragen aan elk van de sprekers van de Vlaamse Regulator Media (bestuurster), de VUB (docent communicatiewetenschappen), imec SMIT (senior researcher) en Media 21 (Karl Van den Broeck).
Newsmonkey grootste onafhankelijke nieuwsite
Sommige nieuwssites zijn gratis, zoals Newsmonkey dat hoog scoort. Hun bereik is bijna dubbel zo groot als dat van bijvoorbeeld Humo.be. Men rooit het bij Newsmonkey, en ook elders online (RadioVisie is daar het perfecte voorbeeld van) , enkel met de financiële inkomsten uit bannering. Anderen zoals vrouwenproject Charlie Magazine doen het ook met subsidies. Er zijn dus twee verschillende businessmodellen.
Liberaal Bajart peilde ook naar de betrouwbaarheid van nieuwsbronnen. “Is het geen probleem dat een quasi monopolist alles centraliseert? Is er geen verschraling van de vrije pers? In welke mate komt goede journalist onder druk door toenemende concentratie?”
Een specifieke vraag was er nog voor Karl Van den Broeck: “Hoe evolueert het werkingsmodel Apache? Hoe is dit gewijzigd via crowdfunding?” Maar binnen de kort toegewezen tijd kwam niet op elke vraag een uitgebreid antwoord. Oppositie-voorzitter Bart Caron (Groen) kijkt immers toe op de tijdsbesteding tijdens zo’n zitting.