In West-Vlaanderen heeft Guldensporenstad Kortrijk steeds een nauwe band gehad met het medium ‘radio’. Nog opvallend: in alle andere Vlaamse provincies heeft de publieke omroep z’n uitvalsbasis in de hoofdstad, maar niet in de kustprovincie. Niet helemaal onlogisch want de radio gaat er verder dan waar ook diep terug in de tijd en was goed voor vele opvallende primeurs in de radiogeschiedenis.
En toen was er WOII
In 1940 brak de Twee Wereldoorlog uit en de Duitse bezetter vorderde de zender van de W.V.R.O. om te worden ingezet als stoorzender. Al bleven de gedupeerden Zuid-West-Vlamingen niet lang bij de pakken zitten. Quasi meteen werd een nieuwe zender gebouwd. Eén van de initiatiefnemers was Raoul Vandenbulcke technieker bij Kortrijk eerste radiopionier… Etienne Vergote. De zender werd in zijn kelder verborgen.
Vanuit de Belgische regering in ballingschap in Londen, onder leiding van Jan Moedwil (foto rechts), werd in 1943 een verzetsplan bedacht met de bedoeling een waar netwerk van zenders gebruiksklaar te hebben om bij de bevrijding door de geallieerden instructies te kunnen geven aan de bevolking. W.V.R.O. werkte mee op voorwaarde dat men na de grote wereldbrand een autonoom statuut zou krijgen.
Vlak na de zomer van 1944 volgde de bevrijding en was W.V.R.O. als het allereerste radiostation van het land terug in de ether. We schrijven 9 september. Drie dagen later waren er alweer uitzendingen van uit de Zandstraat 18 in Kortrijk. Helaas duurde het nieuwe avontuur niet lang want de Belgische regering besloot anders over het lot van dit onafhankelijke radioproject.
Ingreep vanuit Brussel
Men kon enkel blijven bestaan onder het nieuwe statuut van het N.I.R. . Veel keuze bleef er bijgevolg niet over. De complete studioinfrastructuur werd verhuisd naar een ‘tijdelijk’ onderkomen in de Rijselsestraat 36. Men zou er… 35 jaar blijven en het adres werd iconisch.
In de jaren 1947-1948 werd de nationale omroep sterk uitgebreid. De lokale radiostations van Antwerpen, Gent, Hasselt en Kortrijk werden omgevormd tot ‘provinciale vestigingen’. De dagelijkse zendtijd werd onder de vijf provincies verdeeld. Het was de geboorte van de ‘gewestelijke’ zenders. Het West-Vlaamse hoofdkwartier was en bleef in Kortrijk.
Brussel gaat zich moeien
Kort na de oorlog veranderde er weinig aan de succesprogramma’s van Radio Kortrijk. Er was het Maria-halfuurtje, het folklore-praatje, enkele kinderprogramma’s. De grootste wijziging was het wegvallen van de reclame. Voor WOII was er geen probleem met reclamepraatjes op de radio. Maar die waren nu overbodig geworden omdat de overheid de facturen betaalde.
Het duurde ook niet lang of Brussel duidde zelf nieuwe medewerkers aan. In eerste instantie waren dat André Lammertyn en Lucien Delbarre (zangcrochets). Later volgden Lieve en Lutgart Simoens (foto links) en Els Van Herzeele. De controle op de programma-inhoud werd groter en een nieuwe verdeling van middengolffrequenties volgde. Het betekende het definitieve einde van de onafhankelijkheid van W.V.R.O.
Maar ondanks alle ingrepen van ‘bovenaf’ bleef Radio Kortrijk erg populair. Voor de ‘bonte avonden’ met Disten Pulle (foto links), elke woensdagavond live vanuit een zaal in de provincie, stond men uren aan te schuiven.
° Morgen deel 3
° Thierry Missiaen. Met dank aan Peter Van Herzeele, Bernard Pauwels en de Stad Kortrijk.
