De echt allerlaatste restjes van de kerst- en oudejaarsfestiviteiten zijn opgeruimd. Ik heb de traditionele lijstjes gezien in de media, her en der een brokje hitlijst op de radio meegepikt. Ik ben er geen fan van. Niet meer. Waar ik de connectie met dit soort programma’s ben kwijtgeraakt? Toen het er teveel werden. Overal zijn ze er, dag in dag uit. Je leeft er niet meer naar toe. Ik dan toch niet…
Waar is Roland?
Hoe anders was het een halve eeuw geleden. We troepten op de zaterdagnamiddag samen bij Johan of bij Marc of bij Roland om naar de enige échte te luisteren; de Veronica Top 40. Die werd iedere keer opgenomen met mijn 4-sporen Philips bandrecorder. Ik was enige met zo’n toestel. Bijeen gespaard door vakantiewerk te doen bij bakker Durnez in Geluwe. Daarna werd de hele uitzending op diverse cassettebandjes gezet, zodat iedereen uit ons vriendengroepje een week lang kon nagenieten.
Is het een toeval dat ik in deze column over de ‘lijst der lijsten’ begin? Nee dus, want het heden confronteerde mij de voorbije dagen hardhandig met het verleden. Op enkele dagen tijd werd de ‘Veronica Top 40’ zestig jaar, stierf de eerste presentator van de lijst – Joost den Draaijer – en werd me verteld dat mijn allerbeste jeugdvriend Roland er ook niet meer was.
Meteen dacht ik ook aan Johan Boxoen, een andere allerbeste jeugdvriend die al op z’n achttiende stierf aan een longsteking. In 2025 blijft nog slechts de helft van ons zaterdagse vriendengroepje over. Op de begrafenis van Johan in 1972 heb ik voor het eerst in mijn leven de hele dienst lang tranen met tuiten gehuild. Het stopte niet… Voor Roland zal ik dit niet kunnen doen tijdens een dienst. Er komt er geen. Meer nog, er was er zelfs geen…


Onzichtbaar
Ik was al een tijdje het contact met Roland kwijtgeraakt. Op een bepaald moment – je zal dit zelf wel weten – raak je elkaar even kwijt. Vooraleer je het echt in de gaten hebt, gaan er maanden, zelfs jaren voorbij. En plots is er dat stemmetje dat je ter orde roept ; ‘Doe daar wat aan!’ Kwam dat even goed uit! Omdat hij verjaart op 28 december was ik van plan om hem de mooiste verjaardagskaart te sturen die ik kon vinden. Met een hele leuke tekst er bovenop.
Maar op z’n oude Kortrijkse adres in de Vaartstraat woonde hij niet meer, op sociale media was geen spoor van hem te bekennen. Behalve dan in de enkele artikelen waarin ik zelf schrijf over mijn vroegste radio-avonturen in ons geboortedorpje Geluwe en in de reeks over de start van RadioVisie. Verder geen spoor van hem, niks, nada, nul, niemendal… Tegenwoordig moet je echt heel veel moeite doen om helemaal ‘uit beeld’ te blijven.
Of je moet bewust alle moderne communicatiemiddelen uit je leven geweerd hebben. Roland was daartoe in staat. We waren vrienden omdat we allebei ‘anders’ naar de wereld keken. Heel er kritisch, gezag in vraag stelden, de andere kant van de lijntjes zochten. We speurden naar de grootst mogelijke persoonlijke vrijheid. Piratenradio was daar één van de logische experimenten van. Waarna zeezenders en erover schrijven volgden…


Gestorven?
Uiteindelijk vernam ik via een schoolvriend van Roland – ze studeerden samen elektronica aan het Sint-Lucas Instituut in Menen -, dat hij al een poosje zou overleden zijn. Ontgoocheld in de wereld? Gedesillusioneerd in ‘de mensheid’? Opgebrand door het vechten tegen onrechtvaardigheid? Vraagtekens. Was de laatste klap de manier hoe werkgever Barco hem behandelde?
Raar… ik schreef op 1 januari nog een column over dat bedrijf. Zomaar, zonder aanleiding. Ik wist op dat moment nog niet dat Roland misschien gestorven is. Of was het toch geen toeval? Zou ergens, iets of iemand voor een duwtje richting Barco gezorgd hebben? Roland zelf? Waar vandaan dan ook?
Intussen gaat het leven door. Maar anders. De voorbije dagen hebben we vaak een boompje opgezet over Roland en het verleden, waarbij iedereen die ik sprak het er roerend mee eens was dat we tot een ‘bijzondere’ generatie behoren. En helaas voor velen, ook al… behoorden. Een generatie die streed om iets te veranderen. Jongeren die alles op alles zetten om zich te laten gelden in een vastgelopen, conservatieve, preutse maatschappij.
De ‘nieuwe’ ideeën van wij babyboomers kregen niet zomaar vanzelf een plekje. Nu onze generatie aan de andere kant van de ‘tijdlijn’ staat, moeten we helaas opnieuw alle zeilen bijzetten om niet weggezet te worden als versleten, uitgeblust, afgeschreven. Gelukkig hebben veel 60-plussers in snel tempo hun plek ingenomen op de sociale media en blijven er heel veel actief bij de radio. We zijn er nog, bestaan nog, leven nog…
Al stel ik vast dat we het misschien iets te vaak over toén, vroeger en weleer hebben. Niks op tegen natuurlijk. Die geweldige periode heeft haar rechten. Het was niet per se heel veel beter, wel anders. Dat moest ik even kwijt. Voor Roland!