Hoe ergerlijk is het niet, wanneer je bij een streamingdienst of download-muziekdienst een song aanklikt, en je de boodschap krijgt dat die niet beschikbaar is in jouw land? Het fenomeen van ‘geoblocking’, omwille van auteursrechten is een oud zeer. En de EU, dat een eenheid binnen alle lidstaten nastreeft, wil die blokkeringen wegwerken. Het oprichten van een Europese auteursrechtenmaatschappij is daarvan een onderdeel, maar dat verloopt niet echt vlot.
Nu wil de EU nog een ander heikel punt aanpakken: ook bij de streaming media bestaat er geoblocking. En dat heeft dan weer te maken met het feit dat de rechten voor bepaalde reeksen in het ene land aan zender X, in het andere land aan zender Y verkocht werden. En een streaming dienst als Netflix moet uiteraard die afspraken honoreren.
De EU wil toch die geoblocking verhinderen. Men wil online toegang tot audiovisuele content in de hele EU opengooien, en de huidige Geo-blocking Regulation, die al twee jaar bestaat, herzien. Daarvoor zullen gesprekken worden gevoerd met de audiovisuele sector. Wellicht vereist dit ook een herziening van het huidige systeem van de verkoop van rechten voor reeksen en films aan tv-zenders.
En hoe zit dat bij de radio?
Bij radio bestaan die grenzen minder. Streams werden in de praktijk de vervangers van de wereldontvangers. Dat komt omdat de auteursrechten die artiesten in eigen land afsluiten meestal ook voor het buitenland gelden (vanwege de internationale samenwerkingsovereenkomsten tussen de auteursrechtenmaatschappijen).
Als je dus in België een liedje vastlegt bij Sabam, en dat liedje wordt een internationale hit, dan verzekert Sabam ook automatisch de uitbetaling van al je buitenlandse royalty-inkomsten. De dochters van Jacques Brel zijn op die manier trouwens al vele decennia de grootste Belgische grootverdieners via Sabam, omdat de composities van Brel wereldwijd nog steeds massaal airplay krijgen en verkocht of gestreamd worden.
Zolang internetradio een randverschijnsel blijft binnen het globale radiogegeven, dat voor meer dan tachtig procent wordt gedomineerd door distributie via de ether, is er weinig kans dat die afspraken onder druk zouden komen te staan. Pure internetradio’s – zonder een etherlicentie – betalen meestal auteursrechten per schijf van streams. Dan maakt het niet uit of je luisteraars zich in het binnenland of het buitenland bevinden.
Enkel in de VS zijn de auteursrechtenmaatschappijen sinds een paar jaar beduidend strenger, zowel naar inkomende streams als naar uitgaande streams. Amerikaanse radiostations mogen vaak enkel in eigen land streamen, maar dat heeft vooral te maken met het historisch gegroeide feit dat de Amerikaanse FM- en AM-stations voor het grootste deel zijn vrijgesteld van het betalen van auteursrechten.
Die vrijstelling geldt echter enkel voor het Amerikaanse binnenland. Straffer is dat de Amerikaanse auteursrechtenbeheerders ook al een tijdje proberen om op de eigen markt beperkingen op te leggen aan radiostreams uit andere landen, hoewel dat juridisch discutabel is. (HVG & RDS)
