In Vlaanderen blijven Radio2 en Qmusic in de top 5 van de meest geraadpleegde offline nieuwsbronnen, maar ze ontkomen niet aan een toch wel opmerkelijke algemene terugval in het nieuwsgebruik in Vlaanderen. De VRT ziet (televisie inbegrepen) zelfs een algemene terugval in offline nieuwsbereik van 67 naar 60 procent.
Nieuwsgebruik.be publiceert jaarlijks de trends in het gebruik van nieuwsmedia in Vlaanderen. De cijfers zijn onderdeel van het wereldwijde ‘Digital News Report 2023‘ van het befaamde Reuters Institute for the Study of Journalism. Voor heel België werden 2.025 mensen bevraagd.
Wij duiken als RadioVisie dieper in de resultaten van de Vlaamse radiostations. Globaal is radio voor 8 procent van de Vlamingen (18+) de belangrijkste nieuwsbron. Dat is al sinds 2017, de oudste vergelijkbare peiling, het gemiddelde. Bij de 35+ is radio zelfs bij 11 procent de belangrijkste nieuwsbron. Hiermee komt radio nu globaal wel in de buurt van print (zakt naar 9 procent), terwijl sociale media een sprong vooruit maakt naar 14 procent. Online nieuws (34 procent, zonder sociale media) steekt voor het eerst televisie (33 procent) voorbij als belangrijkste nieuwsbron in Vlaanderen.
Vertrouwen in VRT daalt
Op de vraag ‘Welke nieuwsmerken vertrouwen Vlamingen het meest?‘ worden enkel Radio 1 (71 procent), Radio2 (70 procent), Qmusic (62 procent) en Joe (60 procent) opgenomen. Bij de twee commerciële stations ligt het algemene vertrouwen dus zo’n 10 procent lager, maar in tegenstelling tot de twee VRT-stations houden Qmusic en Joe hun cijfer wel op peil. Bij Radio 1 zien we dat vooral de 35-44-jarigen hun vertrouwen verliezen, terwijl het bij Radio2 de jongeren (18-24 jaar) zijn.
Opgelet: alle bijgevoegde tabellen hieronder zijn volledig interactief. Je kunt voor elk nieuwsmerk alle details apart opvragen sinds 2017.
Op de vraag ‘Welke nieuwsmerken wantrouwen Vlamingen het meest?‘ houden Qmusic (11 procent), Joe (11 procent), Radio2 (9 procent) en Radio 1 (8 procent) mekaar globaal in evenwicht. Ook hier zien we voor Radio 1 en Qmusic een stijging bij 35-44 en voor Radio2 bij 18-24, terwijl Qmusic en Joe bij 18-24 net minder worden gewantrouwd dan vorig jaar.
Op de vraag ‘welke van deze nieuwsmerken heeft u gebruikt gedurende de afgelopen week om offline nieuws te raadplegen’ zijn acht radiostations opgenomen, de vijf VRT-radionetten en de drie landelijke commerciële radio’s. Klara laten we hier buiten beschouwing, omdat de cijfers te marginaal zijn (u kunt ze desgewenst selecteren in deze interactieve tabellen).
VRT-netten verliezen, commerciëlen blijven stabiel
Radio 1, waarvan je zou verwachten dat dit een kolfje naar hun hand is, scoort dit jaar amper 11 procent, waar dat de voorbije twee jaar nog 13 procent was en zelfs 15 tot 17 procent tussen 2017 en 2020. Ook Radio2 zit met 19 procent beduidend onder het gemiddelde (24 tot 28 procent) van de zes voorafgaande jaren. Radio2 blijft in Vlaanderen het vierde grootste offline-nieuwsmerk (Qmusic volgt als vijfde). Zowel Radio 1 als Radio2 hebben een ouder luisteraarsprofiel, maar het verlies is enkel bij Radio2 uitgesproken in de groep 55+.
MNM (13 procent) scoort op deze vraag traditioneel beter dan Studio Brussel (10 procent), maar beiden boeten eveneens twee procent in tegenover vorig jaar. Bij MNM en Studio Brussel stellen we ook een spectaculair verlies vast in de leeftijdsgroep 18-24: van 36 naar 24 procent voor MNM en van 33 naar 13 procent bij Studio Brussel.
Bij de commerciële radio’s is er iets meer stabiliteit. Qmusic weet zijn prima score van vorig jaar (20 procent) weliswaar niet te evenaren, maar zit met 17 procent nog steeds aan de bovenkant van het meerjarig gemiddelde. Ook hier is 18-24 dit jaar de boosdoener (van 46 naar 25 procent). Joe houdt zich al drie jaar op rij stabiel op 11 procent. Ook Nostalgie kan zijn beste score van 10 procent vorig jaar niet vasthouden en zakt naar 8 procent.
Nog een interessante vaststelling is dat, op Nostalgie na, alle landelijke radiostations goed scoren bij de hoger opgeleiden en bij de mensen met de hogere inkomens. Vooral bij Radio 1, Qmusic, Joe, MNM en Studio Brussel is dat het meest uitgesproken. Bij Radio2 liggen de drie categorieën (hoog, midden, laag, in die volgorde) zeer dicht bij elkaar. Nostalgie is het enige station waar in het luisteraarsprofiel de laagverdieners hoger scoren dan de mensen uit de middenklasse en de hogere inkomens.
Links luister StuBru en Radio 1, rechts MNM en Qmusic
Ook boeiend is de politieke oriëntatie van de luisteraars per station. Bij Radio 1 en Studio Brussel helt dat luisteraarsprofiel duidelijker naar centrumlinks, waar het bij MNM en Qmusic dan weer sterker centrumrechts is. Qmusic bereikt van alle stations echter ook veruit de meeste onbesliste kiezers.
Bij Joe zien we dit jaar voor het eerst een opmerkelijke stijging bij de rechtsgeoriënteerde luisteraars, daar waar, in de vorige peilingen sinds 2017, links, centrum en rechts bij Joe elkaar doorgaans in evenwicht hielden. Enkel bij Radio2 en Nostalgie hebben de luisteraars geen uitgesproken profiel in deze of gene politieke richting.
Over de grote wereldwijde trends in nieuwsgebruik maakte Reuters Institute dit (onderstaande) samenvattende filmpje.
