Het lijkt er voorlopig op dat enkel Radio Veronica geen hinder heeft ondervonden van de ‘grote frequentieswitch’ op 1 september in het Nederlandse commerciële radiolandschap. Nieuwkomer JOE legt dan weer Radio 10 al in de eerste week duidelijk het vuur aan de schenen.
Vanmiddag publiceerde het NMO Luisteronderzoek de cijfers van week 36 (4 tot en met 10 september 2023), tevens de eerste volledige week met metingen sinds de overgang naar de nieuwe frequentie-indeling op FM en DAB+ in Nederland. Het is dus interessant om eens te kijken hoe de vijf stations die het meest werden geïmpacteerd door de wijzigingen het er vanaf brengen. We vergelijken daarbij de weken 34 (de laatste week volgens de oude pakketten), week 35 (met vier dagen volgens de oude en drie dagen met nieuwe pakketten) en week 36 (de eerste week volgens de nieuwe pakketten).
| marktaandeel | W36 | W35 | W34 |
| Radio 10 | 10,0 | 10,0 | 11,0 |
| Radio Veronica | 2,5 | 2,7 | 2,3 |
| SLAM! | 1,8 | 1,5 | 1,3 |
| JOE | 1,7 | 0,3 | – |
| Sublime | 0,5 | 0,7 | 0,5 |
| weekbereik | W36 | W35 | W34 |
| Radio 10 | 2.123.789 | 2.256.768 | 2.428.198 |
| Radio Veronica | 914.189 | 944.040 | 868.454 |
| SLAM! | 720.632 | 805.679 | 962.501 |
| JOE | 749.892 | 416.217 | – |
| Sublime | 134.167 | 308.301 | 331.414 |
| luisterduur | W36 | W35 | W34 |
| Radio 10 | 121 | 121 | 116 |
| Radio Veronica | 87 | 94 | 86 |
| SLAM! | 86 | 72 | 54 |
| JOE | 79 | 33 | — |
| Sublime | 119 | 112 | 69 |
Voor Radio 10, dat verhuisde naar het vroegere FM-pakket van Radio Veronica, is het saldo momenteel duidelijk negatief, door het verlies in weekbereik van zo’n 300.000 luisteraars. De oorzaak kan deels zeker worden gelegd bij JOE, dat qua muziekformat zeer dicht in de buurt zit van Radio 10 en dat bovendien ook hun oude FM-frequenties kreeg.
JOE debuteert in de eerste volledige week met 1,7 procent marktaandeel en een weekbereik van 750.000 luisteraars. Voor een gloednieuw radiostation zijn dat al behoorlijk spectaculaire cijfers. Uiteraard schonken alle kranten – niet in het minst die van DPG Media zelf – de nodige aandacht aan de lancering van JOE, maar doorgaans is radio een erg traag medium.
Voor JOE is het grote voordeel aan het nieuwe Nederlandse meetsysteem dat luisteraars die eerder passief radioluisteren ook voluit meetellen, zonder vergissingen. We bedoelen hiermee de mensen die misschien zelfs nog geen benul hebben dat er in feite een ander station zit op de frequenties van Radio 10, die ze normaal altijd aan hebben staan. Want hoe groter het station, hoe meer van dat soort ‘behangluisteraars’ je altijd hebt. In de dagboekmethode zouden die mensen ongetwijfeld nog steeds Radio 10 hebben ingevuld, ook al stond JOE intussen op. Ja, zo vaag kan het soms allemaal zijn.
Radio Veronica is dan weer het enige al bestaande station dat momenteel geen enkel (extra) negatief effect ondervindt van zijn frequentiewijziging. Het lijkt er op dat de huidige luisteraars, ook al zijn het er minder dan voor de overstap van Talpa naar Mediahuis, Veronica heel erg trouw hebben gevolgd. Het weekbereik en het marktaandeel liggen zelfs iets hoger dan wat Veronica in de laatste weken via de oude FM-frequenties liet optekenen.
Voor de twee stations die de FM-band noodgedwongen moesten verlaten – SLAM! en Sublime – zijn de cijfers iets harder. Bij SLAM! is er een verlies in weekbereik van een kwart van de luisteraars, bij Sublime ligt dat zelfs boven de 60 procent. Toch slagen beide stations er in om met hun marktaandeel meer dan degelijk stand te houden. Bij SLAM! gaat het zelfs om een stijging. Dat hebben ze volledig te danken aan een fors gestegen gemiddelde luisterduur. Het is momenteel nog onduidelijk in hoeverre je dat laatste al kunt toeschrijven aan voorzichtige evoluties in de formats, maar feit is dat beide stations nu eindelijk volledig verlost zijn van het clausule-juk.
Wie alvast niet profiteert van de wijzigingen op de Nederlandse frequentieschaal zijn de NPO-radiostations. Sommigen dachten dat de NPO de lachende derde zou worden van alle onzekerheden in het commerciële radiolandschap, maar als je weken 34 en 36 naast elkaar legt voor de NPO dan blijkt daar geen enkele winst uit.
De grote (voorlopige) conclusie is dus dat de veelbesproken frequentieveiling relatief goed wordt verteerd door alle grote spelers. Globaal is DPG Media nu al de grootste winnaar, terwijl we nog maar aan het begin van de race staan.
Deze conclusie is weliswaar gebaseerd op de heel algemene (openbare) cijfers. Binnenkort zullen ongetwijfeld nog meer details naar buiten komen over het al dan niet gewijzigde luistergedrag via de verschillende wegen (FM/DAB+/online/kabel) en volgens de doelgroepen. De volledige actuele luistercijfers van het wekelijkse NMO Luisteronderzoek vind je hier.
UPDATE 16:00 uur: NLO laat weten dat de luistercijfers vanwege technische redenen niet volledig zijn. De luistercijfers van JOE zijn blijkbaar niet compleet. Vrijdag worden de verbeterde luistercijfers gepubliceerd, waarbij JOE wél volledig in de meting is opgenomen. Hierdoor kunnen marktaandelen nog veranderen. Het technische probleem was er vorige week ook, waardoor de luistercijfers van JOE lager uitvielen. Het rechtzetten van deze cijfers is voor NLO niet mogelijk.
