TuneIn, ’s werelds grootste aggregator van radiostreamingdiensten, opent na zes jaar opnieuw de deuren voor nieuwe zenders, zij het onder strikte voorwaarden. TuneIn lijkt hiermee te anticiperen op de aankomende EMFA-richtlijn in de Europese Unie.
De Amerikaanse radio- en podcastportal TuneIn is op gebied van internetradio wereldwijd al ruim 20 jaar de meest dominante speler. De toepassing is in verschillende vormen te vinden op naar schatting zo’n 4 miljard (!) apparaten die verbonden zijn met het internet. Aanwezig zijn op TuneIn betekent dus gemakkelijker gevonden worden door een ongelooflijk groot aantal digitale luisterbronnen.
Maar als nieuwe kleine onafhankelijke radio is het sinds 2018 vrijwel onmogelijk om nog een nieuwe webstream toe te voegen. De beweegredenen van TuneIn om er het blok op te leggen zijn nooit helemaal helder geweest, al is zowat iedereen die op een of andere manier een radioproduct exploiteert intussen ‘vertrouwd’ met het probleem.
Zwarte markt
In de meeste gevallen konden enkel de radiostations die al voor 2018 bij TuneIn over een ‘station ID’ beschikten nieuwe updates laten uitvoeren. Dat zijn er toch zo’n 100.000. Het leidde zelfs tot een zwarte markt voor het overnemen van nog bestaande maar niet meer in gebruik zijnde TuneIn-accounts.
Ter illustratie: meer dan 40 erkende Vlaamse lokale radio’s krijgen hun stream(s) al jaren niet op TuneIn, terwijl ze in de meeste gevallen wel in andere grote radioportals aanwezig zijn. Grote mediagroepen en openbare omroepen hebben meestal nog wel een way-in bij TuneIn, maar voor de grote hoop kleinschalige radio-initiatieven is het huilen met de pet op.
De problematiek wordt steeds nijpender voor de kleintjes, want TuneIn integreert zich in almaar meer toepassingen. Bij de meeste slimme luidsprekers is het al jaren de standaardtoepassing om met spraakbesturing een radiostation online te laten spelen. De radiocatalogus is al sinds 2019 ook vlot toegankelijk via Apple Music en recent eveneens via het socialemediakanaal Discord, dat populair is bij gamers. Plus rijden er wereldwijd al zo’n 350 miljoen auto’s die TuneIn als aggregator gebruiken voor spraakbesturing via de Android Auto- of Apple CarPlay-systemen.
De sterke synergieën met Google en Apple zijn mede te danken aan het feit dat toonaangevende durfkapitalisten als Sequoia Capital en Google Ventures tot de belangrijkste investeerders behoren van TuneIn. Grote mediagroepen en vooral openbare omroepen zien die macht vaak met lede ogen aan. Ze willen liever niet al te zeer afhankelijk zijn van TuneIn, terwijl ze dat in de praktijk al veel meer zijn dan hun lief is. Het zijn slechts uitzonderingen als Radio France of de BBC die het aandurven om er hun streams geheel of gedeeltelijk weg te halen.
EU to the rescue
Bij TuneIn voelden ze alsnog weinig nood om de blokkade van de ‘kleintjes’ op te heffen. Maar daar komt verandering in, want in maart keurde het Europese parlement de European Media Freedom Act (EMFA) goed, een belangrijke richtlijn die onder andere het recht op vrije media en het mediapluralisme binnen de EU moet verdedigen. Ook TuneIn – en andere radioportals, al doen die anderen zelden lastig – zullen daar tegen 8 augustus 2025 moeten aan voldoen, tenminste als ze in de EU actief willen blijven.
Het betekent onder meer dat elk radiostation dat, in welke vorm ook, op een legale manier uitzendt in een land van de Europese Unie altijd vlot toegang zal moeten kunnen krijgen tot radioportals als TuneIn. Daarnaast is er de zogenaamde prominence-regel: portals zullen hun eigen content of die van partners niet meer mogen voortrekken op die van de ‘lokale’ spelers.
In elk geval zal de nooit helemaal opgehelderde en eenzijdig door TuneIn ingevoerde policy van ‘we laten geen nieuwe stations meer toe’ dan niet meer kunnen. En dat beseffen ze in San Francisco, waar TuneIn is gevestigd, intussen al te goed.
Beste praktijken
Op het Italiaanse Newslinet.it, een eigen nieuwswebsite van de op mediabedrijven gerichte lobby- en adviesorganisatie Consultmedia, wordt gesproken van een belangrijke opening. Consultmedia vertegenwoordigt zelf zo’n 30 Italiaanse radiostations die niet op TuneIn geraken.
Volgens Alessio Negretti, jurist bij het bedrijf, verwijst de Broadcaster Support van TuneIn sinds kort naar een nieuw document met ‘beste praktijken’ om nieuwe zenders toe te voegen. De procedure zou echter nog steeds complex zijn en niet voor iedereen toegankelijk, omdat aan een reeks vereisten moet worden voldaan om toegang te krijgen. Voorlopig is er geen helderheid over die procedures waar TuneIn werk van maakt. Details staan bij Newslinet.it achter een betaalmuur.
Voor de grotere radiogroepen, die vooral mikken op eigen ecosystemen en liever niet te veel afhankelijk willen zijn van TuneIn, is dit in feite minder goed nieuws. Als de portal zich confirmeert met de EMFA, dan verliezen de grote spelers alvast het argument dat TuneIn zich oneerlijk zou opstellen.
