Voor een pilsje en een single

In het tweede deel van de jaren 60 van de vorige eeuw zat ik met bepaalde regelmaat, en de jaren erna wekelijks op vrijdag, aan de platenbar van twee verschillende platenwinkels in Groningen. Allereerst ging ik op vrijdag in de middagpauze naar Truus Boverhof, die een zaak aan het Schuitendiep in Groningen had, terwijl haar man Wim ernaast een zaak in jukeboxen leidde.

Ik kwam er met twee redenen. Een collega bij het Energiebedrijf voor Groningen en Drenthe, Kees Dekker, had ook een eigen bar in de Groninger Pelsterstraat, de Disney Bar. Mijn muzikale kennis was hem al meerdere malen opgevallen en toen hij besloot om een bar te openen en een jukebox bij Boverhof aan te schaffen, maakte hij ook een deal voor de wekelijkse afname van de nieuwe platen voor die jukebox. Ik kreeg de taak om wekelijks platen uit te zoeken.

Het leverde een pilsje en een single op die uit de jukebox werd gehaald. De wekelijkse keuze gebeurde vooral aan de hand van het gedrukte exemplaar van de Veronica Top 40. Maar ik ging ook voor eigen smaak. De firma Boverhof had vele bareigenaren als klant en zij kregen een kwantumkorting op de inkoop van nieuwe singles. Eenmaal grijs gedraaid werden ze verwijderd uit de jukeboxen en kwamen ze opnieuw bij Boverhof terecht. De plaatjes belandden wekelijks – met honderden tegelijk – in de tweedehandsbakken. En daar wisten ik, en anderen, wel raad mee. Zo kregen we heel goedkoop platen die net uit de Top 40 waren verdwenen.

Platen en audio

En aangezien ik elke werkdag om zeven uur begon, was ik redelijk vroeg in de middag vrij. Het betekende dat ik rond vier uur de Steentilstraat in Groningen binnenreed en mijn fiets parkeerde bij de gevel van Muziekhuis Hemmes op nummer 28. En daar kwamen wekelijks alle deejays bijeen die in de discotheken werkten. Steeds goed voor een gezellig samenzijn, waarbij de eigenaar van de zaak altijd precies wist wie welke muziek het liefste wenste te kopen.

Voor eenieder had de eigenaar, zonder zich zelf op te dringen, een goed woordje over. Roel had de platenzaak van zijn vader overgenomen. Hij was ‘Muziekhandel Hemmes’ begonnen in mei 1940, vlak voor de Duitse bezetters kwamen. Verzamelaars van 78 toeren platen en oude singles vinden nog wel eens exemplaren waarop het stickertje van ‘Muziekhandel Hemmes’ staat.

De oude Hemmes had zich in het begin vooral zich gespecialiseerd in de verkoop van bladmuziek en accordeons (ook reparatie) en gaf les aan ondermeer Jan Holvast, die op 15 januari 1941, met steun van Hemmes zijn ‘Eerste Groninger Accordeonschool’ opende. Vanaf het einde van de jaren veertig werden er ook bakeliet grammofoonplaten verkocht.

Zoon en opvolger Roel Hemmes richtte zich volledig op de platenhandel en de zaak was vanaf begin zestiger jaren lange tijd dé plek voor de aanschaf van de nieuwste vinyl pop- en jazzplaten. In 1969 begon Roel in het pand ernaast – samen met zijn vrouw – de audio-speciaalzaak ‘De Groef’. Opvallend was de deur, halverwege de winkel, die toegang gaf tot het pand met audiomateriaal. Als het te druk werd in de platenzaak hoefde Roel maar een seintje te geven of één van de personeelsleden van ‘De Groef’ kwam in de platenzaak helpen.

Ook de overstap van vinyl naar CD was geen probleem. Muziekhuis Hemmes bleef dé plek voor de nieuwste uitgaven maar ook om import te bestellen. Door de decennia heen hebben we er flink wat mooi materiaal weggehaald. In 2003 ging Roel met pensioen en trok zich terug op het mooie platte land van de provincie Groningen. Hij was eerder ook een verdienstelijk saxofonist geweest en hij speelde onder meer in het Jazzclub ’64 huisorkest en bij Big Band ’67. Ook was hij te horen met zijn mentor Jenne Meinema op onder meer de LP ‘Trippin’ Thru A Midnight Blues’ van Cuby & the Blizzards.

Rijden met een ’twenner’

De altijd bescheiden en vriendelijke Roel Hemmes was ook regelmatig in voor een grapje. Zoals in januari 1965. Toen schreef hij namelijk een vrolijk liedje met een feestelijke tekst over een ‘twenner’. Een autootje dat je zonder rijbewijs mocht besturen. Wel was er een maximale snelheid van 20 kilometer per uur. Het enigszins carnavaleske melodietje was gewijd aan een man die zijn rijbewijs niet kon halen en zich dan maar in de kruipauto, zoals ze dit voertuig in Amsterdam
noemden, verplaatste.

Hij leverde de tekst en melodie in bij een maatschappij die ook platenlabel ‘Artone’ bezat en waar smartlappen- en carnavalszanger Sjakie Schram een contract had. Schram zong: “Ome Jan die heeft een twenner van zijn laatste geld gekocht. Nu tuft hij als een renner met twintig kilometer door de bocht”. Op de plaat werd Sjakie Schram begeleid door het orkest van Koen van Orsouw.

Het Nieuwsblad van het Noorden liet Roel Hemmes in januari 1965 aan het woord over zijn debuut als componist: “Het is een pretentieloos liedje” zegt hij er zelf van en lacht eens. “Ik heb geleerd met iets geks te beginnen. Daarna komen de serieuze composities. Ik heb nog vijf nummers geschreven en opgestuurd naar een grammofoonplatenmaatschappij.”

ledere componist heeft inspiratie nodig. Voor Roel Hemmes leverde dat in 1965 geen enkele moeilijkheid op, want iedere dag stond er zo’n twenner voor de deur van zijn woning aan de Van Houtenlaan in Groningen. Andermaal Roel in de krant van toen: “Radio Veronica zal het liedje in het programma opnemen. De keerzijde van de zwarte schijf ziet er overigens al even zonnig uit. ‘Wij gaan vrolijk door het leven’. Vroeger zag ik het allemaal gescheiden. Dat is nu anders. Er zijn veel mensen, die plezier aan dit soort liedjes hebben. Dat is het belangrijkste.”

Ik heb Roel Hemmes er trouwens nooit op betrapt een overdaad aan Nederlandstalig werk te verkopen in zijn winkel, daar diende je voor in de zaak van de familie Boverhof te zijn. Daar kwam het meer het volkse publiek over de vloer. Trouwens op 21 januari 1965, de dag dat het mini-interview werd geplaatst in de krant, verscheen ook onderstaande advertentie. Ik weet niet of de aangeboden inhoud wel of niet tot de grappen van Roel behoorde.

Hans Knot

---