In Groot-Brittannië is de commerciële radio de grote motor voor het afkalven van het analoog luisteren. Volgens nieuwste Britse luistercijfers (Rajar 2023 Q1) is het marktaandeel van FM/AM bij de commerciële stations al gezakt naar 27 procent. Dat is voor het eerst lager dan het marktaandeel van online luisteren (28 procent).
Over alle radiostations samen staat het luisteraandeel van online radio nu op 24,4 procent, een lichte stijging ten opzichte van de 24,1 procent van vorig kwartaal en een stijging van twee procentpunten tegenover het eerste kwartaal van vorig jaar. De winst blijkt volledig toe te schrijven aan de slimme luidsprekers, waarvan het luisteraandeel op een jaar steeg van 10 naar 14 procent.
DAB(+) leidt nog steeds royaal met 39,8 procent, al is dat 1,3 procent minder dan een jaar geleden en zelfs al drie procent minder dan het recordcijfer uit het najaar van 2021, toen de luistercijfers voor het eerst weer werden gemeten, na corona. Het gecombineerde digitale luisteraandeel vertegenwoordigt nu 67,6 procent van al het radioluisteren.
In het eerste kwartaal van 2023 stemden in totaal stemden 49,4 miljoen mensen – 88,2 procent van de bevolking – wekelijks af op de radio. Dat is globaal een procent minder dan vorig jaar, maar het aantal luisteruren hield beter stand: gemiddeld 1.008.288.000 per week. Het verlies situeert zich, demografisch gezien, dit keer niet bij de 15-24, maar eerder bij de 65-plus.
Opnieuw moet de BBC het onderspit delven tegenover de commerciële radio. Commerciële radio heeft nu een aandeel van 51,4 procent in de luistertijd, vergeleken met de 46,3 procent voor de BBC. De resterende 2,2 procent luistert naar lokale communityradio’s of naar buitenlandse internetradio. Op een jaar tijd is de kloof tussen commercieel en openbaar met liefst 4,1 procent uitgediept ten voordele van de commerciëlen. In uren is dat zelf 5,9 procent. Globaal heeft commerciële radio nu wekelijks een bereik van 38,7 miljoen luisteraars en de BBC van 32,2 miljoen. 22 miljoen mensen luisteren zowel naar de BBC als naar commerciële radio.
BBC aan het infuus
Het laat zich dus al raden dat de grote BBC-merken het niet zo goed doen. BBC Radio 1 daalde naar 7,58 miljoen luisteraars per week, goed voor 49,6 miljoen luisteruren (6,6 uur per week per luisteraars). BBC Radio 2 hield zich, ondanks het vertrek van Ken Bruce in de laatste weken van de meting, vrij stabiel met 14,45 miljoen luisteraars per week, maar zakte naar 153 miljoen luisteruren (10,6 per week per luisteraar). Het tijdslot van Ken Bruce bereikte 8,3 miljoen luisteraars per week, of 1,9 procent minder dan een jaar geleden.
BBC Radio 4, dat met gemiddeld 12,6 uur per luisteraar per week de trouwste luisteraars heeft, is echter de grootste verliezer. Het gemiddelde bereik (4 Extra inbegrepen) daalde op een jaar met 1,2 miljoen naar 9,8 miljoen, samen goed voor 123 miljoen luisteruren (min 8 miljoen). Ook BBC Radio 5, in al zijn vormen, BBC Radio 3 en BBC Radio 6 Music lieten verlies optekenen.
Maar de grootste malaise situeert zich bij BBC Local Radio, dat al een tijdje helemaal in de ban is van besparingen en stakingsacties. Samen verloren de lokale BBC-stations op een jaar tijd 14,6 procent van hun luisteraars. BBC Local Radio haalt nu wekelijks nog 7,4 miljoen luisteraars en 55,1 miljoen luisteruren (min 6,6 miljoen).
Oudjes haken af
De rode draad in deze RAJAR is dat vooral de oudere luisteraars het laten afweten. Ook Classic FM (Global), dat het vooral van de ouderen moet hebben, verliest op jaarbasis net geen 12 procent van zijn luisteraars en heeft nog een wekelijks bereik van 4,5 miljoen luisteraars en 36,6 miljoen luisteruren.
Er is bij alle stations met een ouder profiel in feite maar één uitzondering en dat blijkt alweer Boom Radio, dat dit keer landt op 635.000 luisteraars per week, meer dan een verdubbeling op een jaar. De 6,2 miljoen luisteruren liggen zelfs 128 procent hoger dan een jaar geleden. Opmerkelijk is dat de gemiddelde luisteraar van Boom Radio in feite slechts 60 jaar is, dus jonger dan algemeen gedacht wordt.
Feest bij de (meeste) commerciële merken
Bij de drie grote commerciële radiogroepen is het echter een groot zegebulletin geworden, ook bij de praatzenders. Het wekelijkse bereik van het LBC-merk (Global), dat een doorlopende nieuwsservice toevoegde aan zijn productgamma, zit in de lift en haalt 3,5 miljoen luisteraars per week en 32,4 miljoen luisteruren. Ook talkSPORT (News Broadcasting) had een heel behoorlijk kwartaal, met wekelijks gemiddeld 3,3 miljoen luisteraars, ruim 11 procent beter dan een jaar geleden. talkSPORT2 haalt 472.000. TalkRadio (News Broadcasting) doet het met 840.000 luisteraars 29 procent beter dan vorig jaar. Times Radio (News Broadcasting) blijft het moeilijk hebben om echt door te breken en strandt dit keer op 554.000 luisteraars. Het nog jonge GB News heeft met 319.000 luisteraars zijn beste cijfer sinds de start.
Bij de nationale commerciële merken is Greatest Hits Radio (Bauer), waar de eventuele impact van de komst van Ken Bruce nog niet meetbaar is, de grote winnaar, met 5,1 miljoen luisteraars en 36,4 miljoen luisteruren per week. Dat is telkens een winst van een derde op een jaar tijd, al heeft dat natuurlijk vooral te maken met het feit dat steeds meer lokale Bauer-stations stelselmatig worden omgedoopt naar GHR. Het dient ook opgemerkt dat ketens van lokale stations in RAJAR altijd over twee periodes (dus 6 maanden) worden gemeten.
Ook Hits Radio (Bauer), dat steunt op de stations van Greatest Hits Radio plus een netwerk van lokale stations die wel onder eigen naam blijven opereren, is een winnaar, met 6,7 miljoen luisteraars en 50,2 miljoen uren. Inclusief de digitale producten is het volledige Hits-merk goed voor 10,95 miljoen luisteraars en 87,9 miljoen uren, een absoluut record. Als je er bovendien de partner-stations bijtelt – die geen eigendom zijn van Bauer – dan stijgt het bereik zelfs naar 13,1 miljoen luisteraars.
Het lokale netwerk van Heart (Global) blijft met wekelijks 8,9 miljoen luisteraars en 56,5 miljoen luisteraars groeien, op jaarbasis met respectievelijk drie en vier procent. De volledige brand van Heart bereikt wekelijks 11,3 miljoen Britten, maar het aantal luisteruren (73,3 miljoen) trappelt wat ter plaatse.
Ook het netwerk van Capital (Global) – de ‘radio’ in het merk Capital Radio lieten ze een tijdje geleden al vallen – is een winnaar met 6,2 miljoen luisteraars en 29,2 miljoen uren. Capital wordt hiermee steeds nadrukkelijker een uitdager van BBC Radio 1. Het volledige merk stijgt nu al naar 7,8 miljoen luisteraars en 39,3 miljoen uren per week.
Bij Absolute Radio (Bauer) bleek men totaal geen hinder te ondervinden van het uitzetten van de geldverslindende AM-zenders. Met 2,4 miljoen luisteraars en 15,3 miljoen uur is er zowel kwartaal- als jaarwinst. Het totaalbereik van het merk stijgt naar 5,3 miljoen luisteraars en 35,1 miljoen luisteruren.
Smooth (Global) stijgt als merk naar 5,9 miljoen luisteraars en 39,4 miljoen uren. Magic (Bauer) laat als een van de weinige landelijke commerciële merken verlies optekenen, met 2,9 miljoen luisteraars en 15,1 miljoen uren, waar het volledige Magic Network eerder stabiele cijfers laat noteren (4 miljoen luisteraars en 22,6 miljoen uren).
Kiss (Bauer) stijgt naar 2,5 miljoen luisteraars en 10 miljoen uren, procentueel telkens een winst van dubbele cijfers, maar het hele Kiss Network daalde lichtjes naar 4,2 miljoen luisteraars, al lieten de luisteruren (21,1 miljoen) een stijging zien. Vooral KISSTORY heeft minder maar wel trouwere luisteraars
Radio X (Global) stijgt naar 2 miljoen luisteraars, maar het aantal uren daalde naar 16,5 miljoen. Virgin Radio (News Broadcasting) wist zich dit keer wat te stabiliseren na dramatisch verlies in het vorige kwartaal, maar laat op jaarbasis nog steeds een verlies van 5 procent optekenen.
Tot slot: ‘Onze’ Tomorrowland One World Radio laat in het VK intussen wekelijks toch al 35.000 luisteraars optekenen, bijna een verdubbeling, goed voor 207.000 luisteruren, bijna een verzevenvoudiging tegenover het vorige kwartaal.
- Alle RAJAR luistercijfers kun je in detail uitpluizen en bestuderen via deze tool.
- De infografiek voor het eerste kwartaal van 2023 vind je hier.
