Het is vandaag precies 53 jaar geleden dat Annie Nightingale haar eerste programma maakte voor BBC Radio 1. Ze was op 8 februari 1970 de allereerste vrouwelijke dj op de Britse popradio. Vandaag is Annie – op 1 april wordt ze 83 – de ‘longest serving radio personality’, nog steeds op BBC Radio 1. In die halve eeuw radio bleef ze altijd gefocust op één ding: de beste nieuwe muziek.
Annie Nightingale was in die beginjaren van BBC Radio 1, het station bestond nog maar twee jaar en een scheet, de ’token woman’, vrij vertaald de ‘excuustruus’. Als journaliste schreef ze al jaren over muziek. Ze was een rebel, altijd open voor nieuwe muziek, een kind van de Britse na-oorlogse ‘art school’, waar ook The Beatles uit voortkwamen.
Terwijl er zich in de vroege jaren ’60 een grote sociale revolutie afspeelde in de UK, had je de oerconservatieve BBC. Het bleek een uitstekende voedingsbodem voor initiatieven als Radio Luxemburg en nadien de Britse ‘pop pirates’ vanop zee. Hoewel ze enorm dweepte met die piraten, zag Annie een avontuur op zee niet zitten.
Toen die zeezenders in 1967 het zwijgen werden opgelegd kwam de BBC met de popzender Radio 1 op de proppen. Het dj-team was echter uitsluitend een mannenbastion. Vrouwen die popradio maken, dat was volstrekt ondenkbaar. Dat zou de luisteraars wegjagen, want de radiopresentator had in die tijd een ‘echtgenootvervangende’ functie voor de ‘vrouw aan de haard’.
Ook de sollicitatiebrief van Annie belandde in de papiermand. Annie Nightingale werd – mede hierdoor – nog meer feministe dan ze al was. Ze had intussen haar eigen column in het invloedrijke magazine Cosmopolitan, waar ze enkele keren heel stevig van leer trok tegen het feit dat er op de nationale popzender niet één vrouwelijke presentator te horen was.
Uiteindelijk zag de BBC ook wel in dat Annie in feite gelijk had, maar de vraag was ‘wie was er gekwalificeerd genoeg’? Dat bleek dus Annie zelf te zijn. Het was overigens haar uitstekende persoonlijke band met The Beatles die de doorslag zou geven. Ze kreeg – na enkele proefprogramma’s op zondagavond – een namiddagprogramma, waarin ze haar favoriete ding mocht doen: nieuwe muziek spelen. Die ze ook volledig zelf koos.
Muzikaal werd ze de vrouwelijke tegenpool van de helaas te jong overleden John Peel. Ze liep altijd als eerste voor op alle grote trends, van de glamrock, maar even goed de prog rock zoals King Crimson in de vroege jaren ’70, nadien de Britse punkmuziek, de Duitse elektronische muziek. Ze speelde de muziek niet enkel op de radio, ze schreef er ook over, wat haar nog invloedrijker maakte. Zij zette destijds namen als Ian Dury en Eminem op de kaart.
Daarnaast presenteerde ze vele jaren een populair verzoekprogramma op zondagnamiddag bij Radio 1. Ook legendarisch werd haar ‘chat show’ op vrijdagavond. Het werd haar opstapje naar de BBC televisie waar ze vijf jaar lang het gezicht werd van ‘The Old Grey Whistle Test’. Ze deed nog wel meer ‘uitstapjes’, die je gedetailleerd terug kan vinden op haar Wikipedia-pagina.
Op haar eigen verzoek verhuisde ze later naar de avond bij Radio 1, waar ze totaal vrij haar eigen gang mocht gaan. Daar zit ze vandaag nog altijd. Ze geniet er intussen een iconisch statuut, als ’the grand dame of Radio 1′.
Stilstaan of nostalgisch terugkijken, dat was niks voor Annie. Alles wat in de latere decennia volgde – de hele urban-stroming, acid, house, de rave scene, dubstep, noem maar op – ze was er altijd als eerste bij. Ook al is ze intussen 82, haar programma ‘Annie Nightingale presents…’, op dinsdagavond om 23 uur (Britse tijd, maar uiteraard ook online te herbeluisteren) is nog steeds op en top relevant voor BBC Radio 1.
Het kostte de BBC overigens 12 jaar om na Annie een tweede vrouwelijke DJ een baan te geven op Radio 1. Janice Long stapte in 1982 over van Radio Merseyside. Ze nam in 1984 het avondprogramma over van David ‘Kid’ Jensen. Later verkaste ze naar Radio 2, waar ze tot 2017 verbleef. Ze is nu nog steeds te horen op BBC Radio Wales.
Vrouwen bleven echter een zeldzaamheid op BBC Radio 1. In het midden van de jaren ’80 kreeg ‘Ranking Miss P’ een reggaeshow, maar pas in de jaren negentig werd Radio 1 minder een jongensclub. Toen kregen mensen als Zoë Ball, Sara Cox, Jo Whiley en Lisa I’Anson programma’s op de belangrijke uren. De eerste drie zitten vandaag op BBC Radio 2, behalve I’Anson, die destijds werd ontslagen toen ze een programma miste, na een zeer late nacht op Ibiza.
Bekijk hieronder de prima BBC-documentaire uit 2011 ‘Bird on the wireless’ over de bijzondere carrière van Annie Nightingale.
