Dit door Menno Dekker (foto bovenaan) geschreven boek gaat over het roemruchte illegale FM-station Radio Unique, later Unique FM, dat in de periode 1978 tot 1984 bijna continue in de lucht was in Groot-Amsterdam. Ooit was er gestart tijdens de weekends op de Amsterdamse kabel. Na ingrijpen van de overheid werden kabelmaatschappijen echter verplicht het net te sluiten voor piraten, waardoor Unique werd verdreven naar de vrije ether (98,1 MHz).
Dit luidde het begin in van een nog grotere populariteit bij het publiek in en om Amsterdam. Er werd al spoedig elke dag van 07:00 uur tot middernacht uitgezonden, de laatste periode zelfs de klok rond. Unique had een eigen nieuwsdienst en profileerde zich van meet af aan als een normaal opererend, professioneel commercieel station. Het mocht zich in de hoogtijdagen verheugen op een gemiddelde luisterdichtheid van 50.000 luisteraars per dag. Een cijfer dat werd opgetekend door omroepvereniging TROS, omdat men zich ernstig zorgen maakte over de lage luisterdichtheid in Amsterdam op de TROS- donderdagen van Hilverum 3.
Auteur van dit nieuwe boek, Menno Dekker, was één van de initiatiefnemers achter Unique FM en verhaalt over de vele avonturen die de ruim veertig medewerkers hebben meegemaakt gedurende zes jaar. En het imposante aantal inbeslagnames in opdracht van de Nederlandse overheid. Het waren er ruim… honderd.
Veel ludieke stunts en trucs werden uitgehaald om de opsporingsdienst RCD te misleiden of af te houden. Het boek bevat zeer veel fotomateriaal van (beroepsfotograaf) Menno, die nauwe contacten onderhield met de pers, de directie van de krant Telegraaf en instanties als Kabel Televisie Amsterdam, de Radio Controle Dienst en Salto (de Amsterdamse officiële omroep). ‘Unique’ in dit boek is de toevoeging van QR-codes bij sommige onderwerpen.
Gebruikmakend van een smartphone is het mogelijk direct te luisteren naar audiofragmenten waar Menno in het boek over schrijft. In de wetenschap dat er ooit een einde aan het station zou komen, hebben medewerkers en diverse fanatieke luisteraars er voor gezorgd dat er veel geluidsmateriaal bewaard is gebleven. Na digitalisering is een deel ervan op het internet beschikbaar bij YouTube en Vimeo met als kenmerk: ‘Aircheck Unique FM’. Meer materiaal zal later toegevoegd worden.
In dit boek kijkt Menno met een kritische blik naar het in 2019 euforisch ‘gevierde’ honderdjarige bestaan van de radio in Nederland. Hij houdt de lezer tevens een spiegel voor over de houding van de overheid door de jaren heen ten aanzien van ontwikkelingen op omroepgebied, dan wel het tegenhouden daarvan. Over lokale en regionale, maar altijd niet-commerciële radio en televisie en de publieke omroep, die bestaat uit ideële clubjes van religieuze of politieke aard, allemaal op kosten van de belastingbetaler.
De door belastinggeld bekostigde publieke omroep verdient ook nog aan reclameboodschappen en is daardoor een valse concurrent van landelijke commerciële radio en televisie, die (kosten verhogend) dienen te opereren middels onnodige ‘U-bocht’-constructies via het buitenland om in Nederland te mogen uitzenden. Die ‘commerciëlen’ moeten het bovendien ook nog doen zonder bijdrage(n) uit de belastingpot en het stellen zonder een uitgebreid landelijk zenderpark. Het wordt dus hoog tijd voor ingrijpende veranderingen van het publieke bestel.
° Het boek is hier te bestellen.
Noot van Hans Knot: “Een adembenemend boek dat je graag pagina na pagina wil herlezen en in een ruk uit hebt. En de titel dekt volledig de lading. Een pracht boek met vele mooie illustraties en zeker ook de nodige knipogen naar de zeezenders”.
