Ook al heeft het medium een massapotentieel
Uit het Digital News Report van het Reuters Institute for the Study of Journalism, opgesteld door de Universiteit van Oxford, blijkt dat podcasts in België, divers en eindeloos gevarieerd zijn. Deze conclusie is gebaseerd op enquêtes die zijn gehouden in liefst 46 landen in 2021. In België werd de studie in januari en/of februari gevoerd; dat gebeurde online, door YouGov bij zo’n tweeduizend respondenten, van wie ongeveer 52% Nederlandstalig is.
De vragen gaan meestal over nieuwsconsumptie en gewoontes. De belangstelling van uitgevers voor podcasts zette de initiatiefnemers ertoe aan de vragenlijst uit te breiden. De eerste werd gehouden in 2018, de meest recentste dit jaar. De details ervan werden deze zomer gepubliceerd. Om te peilen naar het gebruik kregen de respondenten een lijst van vijf genres: maatschappij (nieuws, maatschappelijke kwesties), politiek en internationaal nieuws, sport, lifestyle (eten, kunst, literatuur, reizen, amusement) en gespecialiseerde onderwerpen (wetenschap en technologie, bedrijfsleven, media, gezondheid…).
Voor zover deze brede beschrijvingen juist geïnterpreteerd werden, steekt geen enkel thema er met kop en schouders bovenuit. Integendeel, de belangstelling voor de verschillende genres is vrij gelijklopend. Zelfs het onderdeel dat zich lichtjes onderscheidt, de categorie ‘gespecialiseerde thema’s, is een verzameling van zeer uiteenlopende onderwerpen. Gaande van wetenschap en technologie, tot bedrijfsleven, media en gezondheid. Van jaar tot jaar zijn er enkele schommelingen vast te stellen. In 2020 was er bijvoorbeeld een kleine stijging in Vlaanderen, maar die is bij de laatste enquête eerder afgevlakt.
Met behulp van een correspondentieanalyse voor de gegevens van 2021 is er geprobeerd om de genres te duiden. Dat was verloren moeite voor de ‘gespecialiseerde onderwerpen’ en lifestyle: hun bijna centrale positie (zie afbeelding) wijst op een eerder ongedifferentieerd profiel in het universum van podcast-consumenten. Sportonderwerpen zijn specifieker: zij vertonen een – vrij voorspelbare – affiniteit met mannelijke respondenten en trekken meestal oudere personen aan.
Podcastgebruikers jonger dan 25 zijn meestal meer geïnteresseerd in sociale onderwerpen. Wat het nieuws betreft, laten de criteria die deze categorie verhoudingsgewijs onderscheiden, zien dat het vaak gaat om vrouwelijke respondenten, tussen 35 en 44 jaar. De grote verscheidenheid aan mogelijke genres, zoals blijkt uit de Reuters studie, impliceert dat de consumptie van een welbepaalde podcast (of een reeks) nog lang voorbehouden zal blijven aan een niche publiek, ook al heeft de podcast als medium een massapotentieel. (Bron: Space – Auteur: Bernard Cools)
