Al was ik in 1955 pas zes jaar, toch steekt er aardig wat in mijn archief over dat jaar. Het gevolg van het jarenlang verzamelen van historische gegevens en het schrijven van artikelen. Aangezien ik veel en breed publiceer komen er soms verrassende vondsten – of giften – tevoorschijn. Zoals bijvoorbeeld deze informatie over de zogenaamde ‘flutter fading veroorzaakt door auto’s’.
In de ‘Technische Mededelingen van de Technische Dienst van de NRU’, uit december 1955, vond ik het volgende bericht. ‘Het is natuurlijk wel bekend dat snelle schommelingen van het beeld of het geluid van televisietransmissie dikwijls veroorzaakt wordt door een vliegtuig, dat in de nabijheid van de voortplantingsbaan vliegt van een televisie- of FM uitzending. In een dergelijk geval regeert de ontvanger op twee signalen, namelijk het directe en het door het vliegtuig teruggekaatste signaal.
Onlangs werd een dergelijk geval gesignaleerd, dat door auto’s werd veroorzaakt. Onder bepaalde omstandigheden kan een stoorsignaal, dat meestal teruggekaatst wordt door het dak van een auto, de ontvangstantenne bereiken en fluter fading veroorzaken en is helemaal analoog aan het geval van het vliegtuig. Een dergelijke fading werd in Brussel geconstateerd, waarbij de oorzaak werd genoemd: een passerende tram’.
Vele decennia later zijn dergelijke storingen onbegrijpelijk met dank aan de steeds maar voortschrijdende technische ontwikkelingen. Aan de andere kant is het een heel goede zaak dat documenten, als voornoemd, zijn bewaard gebleven zodat we niet vergeten dat dit soort technische problemen ooit voorkwam. (Archief Freewave Nostalgie, collectie Mans).
NDWR – de tijd ver vooruit
Een ander bericht uit 1955 is ook nogal… overweldigend. De persafdeling van de NDWR uit Hamburg maakte cijfers bekend inzake de archiefbestanden van de omroep. Men had toen al meer dan 50.000 bandopnamen en 10.000 grammofoonplaten, ondergebracht in drie kelderverdiepingen met een totale oppervlakte van ongeveer 1000m2. 5000 documentaires, die sinds 1923 door de BBC waren geproduceerd, werden vervolgens voor uitzending op de Duitse radio geschikt gemaakt, gekopieerd en in de archieven opgeslagen.
Ook beschikte men toen al over 7000 bandopnamen die als ‘schoolradio’ waren uitgezonden. Verder waren meer dan 4500 geluiden opgenomen die konden gebruikt worden bij het opnemen van hoorspelen.
De niet te vervangen opnamen, in het bijzonder van stemmen en toespraken van belangrijke personen, werden in grote kluizen opgeslagen. In Hamburg was men in 1955 de tijd al ver vooruit want als iemand dacht een sigaret in het archief op te kunnen steken dan ging er direct een alarm af. In hoeverre dit archief, anno 2020, is gedigitaliseerd, is onbekend.
Nederlandse omroepen waren nauw verbonden met doelgroepen en dus zocht de directie van de KRO, enkel bestuurlijke mannen in strakke zwarte pakken, die contact hadden met allerlei organisaties die ook gelieerd waren aan de Katholieke Kerk. In januari 1955 werd bekend gemaakt dat op verzoek van de omroep het hoofdbestuur van ‘de Jonge Boeren’ een actie had gevoerd voor het aanwerven van nieuwe KRO-leden. Met succes want diverse afdelingen van bezorgden de KRO een groot aantal nieuwe leden. In het voornamelijk katholieke Limburg ging het om 3000 leden.
What’s in a name?
De directie van de KRO was daar heel blij mee en wenste iets terug te doen. Wetende dat slechts weinigen een kijkkastje hadden, besloot men een film ter beschikking te stellen die binnen alle afdelingen van Limburg aan ‘de Jonge Boeren’ kon worden getoond. Te beginnen in een zaal in het mooie Reymerstok, gevolgd in tal van andere Zuid Limburgse plaatsen, gedurende de maand januari 1955.
Op zondag 16 januari ging er via de KRO radio een nieuw programma van start: ‘KRO-otje half om half’. Het was een idee van Jan de Cler en Alexander Pola. In eerste instantie werd het door de programmaleiding niet bepaald geslaagd bevonden, maar uiteindelijk ging men toch overstag. Men dacht dat slechts de luisteraars in de grote steden de woordspeling ‘KRO-otje half om’ zouden begrijpen.
In het eerste editie traden op: Jan de Cler, Alexander Pola, Anne Marie Dupon van Ees, het piano-duo André de Raaff en Jacques Schutte en het Ballroomorkest onder leiding van Rudolf Karsemeyer. (Foto: Wikipedia)
