De erkenning van de drie Vlaamse landelijke commerciële radio’s (Qmusic, Joe en Nostalgie), die normaal op 31 december 2021 zou aflopen, wordt nog eens met een jaar verlengd, dus tot eind 2022. Dat blijkt onder meer uit de inmiddels vrijgegeven memorie bij de “Wijziging Radiodecreet met betrekking tot landelijke en regionale radio-omroeporganisaties: nieuwe erkenningsronde en -duur” die de Vlaamse regering afgelopen vrijdag, net voor het zomerreces, principieel besliste.
Een en ander heeft – naast onder meer de coronacrisis, die altijd handig van pas komt – te maken met “aanvullende kwalificatiecriteria” die als voorwaarde zullen worden opgelegd voor de nieuwe erkenningen (vanaf 2023), namelijk “het inzetten op en verwezenlijkingen met betrekking tot DAB+ en digitale radio”.
Het lijkt er dus sterk op dat de Vlaamse regering hier van de nood een deugd heeft gemaakt: door de extra voorwaarde in te bouwen worden immers de bestaande grote private spelers (DPG Media en Mediahuis) alweer bijkomend beschermd en worden eventuele nieuwe (al dan niet buitenlandse) spelers vooraf op achterstand gezet. Los van het feit dan nog dat de nieuwe erkenning slechts vijf jaar geldig zal zijn (eventueel verlengbaar met maximaal drie jaar), waardoor nieuwe commerciële gegadigden nog amper interesse zullen tonen. De terugverdientijd voor dergelijke zware investering is simpelweg te kort.
Een van die mogelijke nieuwe spelers is uiteraard SBS (Telenet), dat zich al jaren verongelijkt voelt in het Vlaamse (analoge) radiolandschap. SBS kreeg in 2018 met NRJ – een project dat het fiftyfifty deelt met Mediahuis – slechts een doekje voor het bloeden. Als SBS helemaal op eigen benen alsnog een landelijke vergunning wil binnenrijven, dan zal het dat nieuwe product sowieso héél snel eerst op DAB+ moeten lanceren, wil men op dat onderdeel van het dossier niet te veel punten verliezen. In De Standaard van vandaag zegt Peter Quaghebeur: “Misschien zou het eerlijker zijn als DPG (eigenaar van Qmusic en Joe) ook maar één landelijke zender had. Dan zou de koek eerlijk verdeeld zijn.” Een prima quote voor in de gazet, maar zo werkt dat natuurlijk niet en dat weet Quaghebeur zelf ook wel.
In de memorie bouwt de regering op zich wel een samenhangend verhaal rond de nieuwe landelijke vergunningen. Het is immers niks nieuw dat de Vlaamse regering maximaal wil inzetten op digitale radio (DAB+ en online). De experten voorspellen nu dat FM in Vlaanderen uiteindelijk zal kunnen uitdoven tussen 2027 en 2030. De FM-erkenningen voor de netwerkradio-omroeporganisaties lopen in principe af op 4 april 2028, de allerlaatste FM-erkenning voor de lokale radio’s eindigt op 24 november 2028.
Door de erkenningsduur voor de commerciële landelijke stations te beperken tot vijf jaar – dus slechts tot eind 2027 – worden alle eindtermijnen voor FM op elkaar afgestemd. Bovendien stelt de regering met zoveel woorden dat de landelijke radio’s, vanwege hun marktaandeel, in elk geval als eerste de FM-band zullen moeten verlaten. Over de VRT wordt in deze memorie niet gesproken, maar te verwachten is dat het uitdovend karakter van de FM-band ook een onderdeel zal worden van de nieuwe beleidsovereenkomst met de VRT.
De regering zegt dat de selectieprocedure voor de nieuwe erkenningen nog voor eind 2021 zal kunnen afgewerkt worden, maar ze acht het praktisch niet realistisch om die erkenningen al op 1 januari 2022 te laten ingaan. Bovendien moeten de bestaande spelers – gesteld dat ze naast een nieuwe erkenning zouden grijpen – “voldoende tijd krijgen om hun luisteraars voor te bereiden op de stopzetting van de FM-uitzendingen en om gedurende dat extra jaar in te zetten op de digitalisering”. Een (terechte) bezorgdheid, waarbij dient opgemerkt dat de Vlaamse regering die bezorgdheid in 2017 totaal niét toonde voor de netwerkradio’s en de lokale radio’s.
In de rand vermelden we nog dat het inschrijvingsgeld voor de kandidaat-landelijke radio-omroeporganisaties zal worden verdubbeld van 25.000 naar 50.000 euro. Speelvogels gelieven zich te onthouden, met andere woorden.
Ook nuttig om weten is dat het nieuwe decreet, naast de implementatie van de Europese verplichting om nieuwe autoradio’s compatibel te maken met DAB+ (vanaf 20 december 2020), ook voor andere (huishoudelijke) FM-radio-ontvangsttoestellen de verplichting voor een digitale ontvanger invoert vanaf 1 januari 2023 (mits enkele uitzonderingen). (RDS)
In Vlaanderen zijn er veel gesnipperde frequenties ondermeer omdat de VRT nooit verschoven wordt. Ik denk nochtans dat er iets te doen valt met Egem 98.6, Sint-Pieters-Leeuw 98.4, Schoten 99.6 en Genk 88.0 mocht de VRT een klein beetje meebewegen. Zo zou Radio 2 O-Vlaanderen in Gent met provinciale dekking kunnen gaan uitzenden op 90.0.