DAB, Digital Audio Broadcasting is een ‘vreemde eend in de bijt’. Het systeem bestaat al een kwarteeuw in Europa, waar het trouwens werd bedacht, maar pas sinds vorig jaar komt het echt op gang in Vlaanderen. Andere Europese landen begonnen er enkele jaren vroeger mee, weliswaar overal geforceerd. Opvallend hoe deze ‘revolutie’ er zo lang over deed en dan nog zoveel ‘duwtjes van de overheid’ nodig had en nog steeds nodig heeft om langzaam door te breken. Alle analoge banden vonden eerder, zonder al teveel hulp, wel hun weg naar de luisteraar.
Zowel in Nederland als in Vlaanderen begonnen de publieke omroepen al te experimenteren in de eerste helft van de jaren 2000. Verder dan enkele korte campagnes om het ‘wonderbaarlijke geluid’ onder de aandacht te brengen, raakte men toen niet. Het zou tot nog 1 september 2013 duren vooraleer de commerciële landelijke omroepen, gedwongen door de overheid trouwens, mee in de Nederlandse dans sprongen. De meeste publieke regionale omroepen volgden in mei 2015. Eveneens verplicht. Vlaanderen talmde twee jaar langer. Uiteindelijk raakten ook alle VRT-netten en de landelijke commerciële zenders, behalve Nostalgie, aan boord.
Geen steun? Dan stoppen we!
Er blijven evenwel significante verschillen tussen beide Lage Landen. In Vlaanderen worden lokale stations resoluut de toegang tot het DAB+-netwerk ontzegd. In Nederland is er mee geëxperimenteerd, maar de weg terug is ook alweer ingezet. Toch blijft men in Nederland zaken uitproberen en vooral financieel steunen. De dertien regionale publieke omroepen, zowel publiek als commercieel, krijgen nu een nieuwe subsidie om hun uitzendingen via DAB+ te bekostigen.
Aanvankelijk kregen ze 3,5 miljoen euro toegestopt. Vanaf 2018 moesten ze zelfbedruipend zijn. Maar al in 2016 riepen ze in koor te gaan stoppen met DAB+ als de overheid niet met extra budgetten over de brug zou komen. Daarop besloot men op het eerdere besluit terug te komen.
Extra subsidie voor regionale omroepen
Inmiddels is er een nieuwe regering, maar de eerdere belofte werd gehandhaafd. Minister Arie Slob van Media liet de Kamer weten: “Gelet op het digitaliseringsbeleid van de Nederlandse etherradio en de kosten gemoeid met de ingebruiknameverplichting, stel ik, samen met de staatssecretaris van EZK, voor de laatste keer een aanvullende subsidie ter beschikking aan de regionale omroepen voor radio-uitzendingen via DAB+ voor de jaren 2018 en 2019.”
Het gaat hierbij om een bedrag van 350.000 euro voor dit jaar en 400.000 euro voor 2019. Vanaf januari 2020 moeten de regionale omroepen zelf voor de distributiekosten opdraaien. Ook de factuur voor een eventuele herindeling van de DAB+-netten moeten de stations dan zelf betalen. Momenteel doet een werkgroep onderzoek naar de haalbaarheid. Arie Slob ziet het positief in: “Ik vertrouw erop dat de resultaten van de Taskforce een positieve bijdrage kunnen leveren aan een betere indeling van het digitale spectrum en daarmee aan een evenwichtigere kostenverdeling.”
Weinig liberaal beleid
Regionale omroepen, noch publiek, noch commercieel bestaan in Vlaanderen. Daar moet minister Sven Gatz alvast geen subsidie voor vrij maken. Maar een meer liberalere houding tegenover lokale radiostations die wel op DAB+ zouden willen uitzenden mag best. We hebben het nog niet eens over subsidies, enkel de mogelijkheid om het te proberen, zou een minimum moeten zijn.
Zeer jammer dat over DRM (Digital Radio Mondiale) nooit gesproken heeft en in een aantal aspecten interessanter is dan DAB.
Een tip voor de Radiovisie-redactie om je hierin wat te verdiepen en hierover meer aandacht te schenken! (zie http://www.drm.org en http://www.drmrx.org)
FM werd “uitgevonden” in 1933 en voorzichtig geïntroduceerd vanaf 1938. In de VS duurde het tot 1967 eer het marktaandeel van FM dat van de AM voor het eerst inhaalde. Bij ons werd FM zelfs pas begin jaren ’70 geïntroduceerd. Overigens bestaat DAB+ als uitzendnorm, in tegenstelling tot de oude DAB-norm, hoop en al tien jaar, in Vlaanderen en Nederland zelfs nog maar enkele jaren. Noorwegen heeft trouwens bewezen, mede dankzij veel politieke moed, dat een switch op tien jaar echt wel haalbaar is. Internetradio bestaat in onze lage landen op zich overigens ook al dik twintig jaar. Het globale marktaandeel is daar na twintig jaar ook niet om naar huis te schrijven, om nog te zwijgen van de individuele succesverhalen.
Exact Rudy ! De toekomst van de radio is een combinatie van IP en DAB+, maar dat zal nog een flinke tijd duren en tot die tijd is er nog FM. De switch gaat niet overnight net zoals dat met de AM naar de FM ook niet gebeurde. Ondertussen wordt er wel steeds meer geïnvesteerd in DAB+, en wellicht dat er mensen zijn die graag terug willen naar de tijd dat Radio Atlantis nog vanaf de MV Jeanine op de AM uitzond, maar DAB+ wordt steeds aantrekkelijker voor steeds grotere groepen luisteraars.