Vandaag opnieuw aandacht voor de vele aantekeningen die bewaard zijn gebleven uit 1974. In de laatste week van januari lekte er een geheim plan uit in Hilversum waarin mogelijke maatregelen werden genoemd om een einde te maken aan de tanende belangstelling voor de uitzendingen van de NOS en de publieke omroepen.
Het ging daarbij vooral om de zendtijd van de NOS, in totaal 72 uur op de drie Hilversumse radionetten samen. Uit die informatie bleek dat er een uitbreiding was gepland met een vierde net. Ieder net zou een eigen profiel krijgen.
Eén net voor popmuziek, één met een familiaal programma, één station met cultuur en informatieve programma’s en één vierde met klassieke muziek. Hilversum 4 zou uiteindelijk eind 1975 van start gaan. De programma’s op de verschillende netten zouden min of meer gekoppeld worden aan de – volgens prognoses – luistercijfers. Die hadden onder meer uitgewezen dat ’s morgens vroeg tussen zeven en negen uur het zou volstaan om uit te zenden op twee netten, terwijl overdag de andere twee radionetten zouden worden toegevoegd tot vijf uur in de middag.
° Lees verder onder de foto
Vanaf dan waren drie netten voldoende tot het middernachtelijke uur, daarna nog slechts een enkel. Ook mocht het net dat was bedoeld voor het lichtere genre niet uitsluitend popmuziek draaien. Dat zou enkel het geval kunnen zijn op momenten waarop voldoende keuzemogelijkheden voor het ruime publiek waren, met name overdag. De nachtelijke uren dienden dan weer voor een meer algemeen en licht programma, via een volwaardige AM-golflengte en dus niet slechts via de FM-band.
Het NOS-plan, bedacht door de afdeling Kijk- en Luisteronderzoek van de NOS, stoelde voornamelijk op de teruglopende belangstelling voor de publieke radio-omroepen. Veel programmamakers hadden zich in 1973 de vraag gesteld waarom ze nog zo intensief programma’s maakten en dat het hoog tijd werd voor een andere opzet in Hilversum. Het was drs. P. Hendriksen die het met zijn staf had aangedurfd om het rapport samen te stellen en te openbaren. Niet alleen de teruglopende luistercijfers waren aanleiding geweest, ook andere factoren bleken een rol te spelen.
Dat was onder meer het geval met de plotselinge invoering van de nachtuitzendingen op Hilversum 3. Het rapport meldde dat dit eerder een politieke beslissing was dan een maatregel en voortkwam uit onder meer een geïntegreerd programmabeleid. Met als gevolg een daling van de luisterdichtheid van Hilversum 1 en 2.
Van invloed was tevens het toekomstige verdwijnen van Radio Veronica. Daarbij werd werd er van uitgegaan dat die luisteraars automatisch zouden overstappen naar Hilversum 3. Tenslotte werd voor het eerst melding gemaakt van eventuele proefneming met de zogenaamde zenderkleuring. Die zou uiteindelijk vanaf 1 april 1979 worden ingevoerd.
Hans Knot
