Als er een ranglijst van Belgische (offshore) radiopioniers zou bestaan, dan zou de naam van A.J. Beirens niet mogen ontbreken. Geboren in Brugge (1947) heeft hij zopas zelf bekend gemaakt afscheid van het leven te willen nemen. Gisteren, maandag 22 juni liet hij radiohistoricus en RadioVisie-columnist Hans Knot weten dat hij voor euthanasie heeft gekozen. Die zou eind deze week doorgaan.
A.J. Beirens was al een hele poos ernstig ziek, maar hij bleef wel heel nauw contact onderhouden met enkele bijzondere radiovrienden. Hoofdzakelijk voor familieleden en vrienden, startte hij eerder nog een aantal blogs op, waarbij ‘High on radio’ een absolute aanrader is voor radiofans. Vorig maand ging zijn gezondheid dermate achteruit dat hij besliste om nog enkele laatste herinneringen neer te schrijven.
West-Vlaams multitalent
A.J. Beirens in een notendop omschrijven voor mensen die hem niet kennen, er is geen beginnen aan. Volledigheid is onmogelijk, een poging tot… is het enige alternatief. Zoon van een visser, radiomens, ferryman, nieuwsmaker, blogger, scepticus en sterrenstaarder. Presentator bij de zeezenders Radio Northsea International en Radio Atlantis. Oprichter van Radio Nova in Italië, Radio Paradijs in Knokke-Heist en de ORO Nieuwsdienst (lokaal nieuws uit Knokke-Heist en de regio).
Ruim drie decennia correspondent voor de VRT en BBC. En last but not least, auteur van vele boeken. ‘Het Lokale Radioboek’, ‘Beerzel, Het Geslacht Ceulemans-Van Rompaey’, ‘Vlucht naar Penzance’, ‘Baziel en Flavie in Knokke-Heist’, ‘Gesels van een imaginaire god’, ‘Citaten over Religie, Terrorisme, Leven, Macht en Kapitaal’ en tot slot ‘Kinderpraat en Citaten over Kinderen’.
° Tekst gaat verder onder de foto’s
A.J. had de laatste jaren, met een bepaalde regelmaat, weer contact met Hans Knot. Er werden vele herinneringen uitgewisseld, onder andere toen zijn oud RNI-collega’s Robin Banks en Graham Gill waren overleden. In mei dit jaar meldde hij dat het minder goed met hem ging, schrijven lukte steeds moeilijker. Uiteindelijk kwam het korte en definitieve afscheid via een Messenger-bericht. A.J. zal 72 jaar geworden zijn.
‘The world goes DX’
A.J. werd in radiomiddens bekend door de DX-programma’s die hij in de eerste helft van de jaren 70 produceerde en presenteerde voor de zeezender Radio Northsea International. Op de zondagochtend werden deze op voorhand in Ledeberg opgenomen programma’s, apart en los van de reguliere programma’s, via de korte golf uitgezonden. Hij switchte daarbij voortdurend tussen Engels, Duits, Frans, Spaans, Italiaans, Esperanto. En indien nodig, nog naar meer talen…
A.J. kon daarbij putten uit een enorme kennis over de korte golf radio en over de geschiedenis van de zeezenders in de jaren 60. Hij liet zelden na om er in zijn programma’s naar te refereren. Ook als jinglemaker kon hij meer dan zijn mannetje staan. Zijn prachtige, vaak gezongen producties voor RNI en Radio Atlantis, behoren tot het culturele erfgoed in het land van offshore radio.
Oog en oor voor details
Veelzijdige mensen duiden is aartsmoeilijk, het gevaar om zaken te vergeten is immens groot. Hans Knot probeert aan de hand van twee brieven die heel erg typerend zijn, toch enige inkijk te geven. Brieven die A.J. Beirens in 1973 stuurde aan zijn RNI-collega Graham Gill en waaruit de nauwgezetheid blijkt waarmee hij als ‘Pietje Precies’ de dingen aanpakte. Op 10 juli van dat jaar schreef hij:
° Tekst gaat verder onder de foto’s
‘Luister op 15 juli naar het DX-programma want dan zal ik een plaat voor je draaien en tevens voor Tony Allen. In het onderdeel ‘World in Action’ zal er een verzoekplaat worden gedraaid voor Marc van Amstel en Floor. Tussen twee haakjes, als jij degene bent die de programma’s gaat instarten op de komende zondag, dan kan ik je nu al melden dat ‘World in Action’ start met de piepjes van 10 uur GMT en niet met een jingle, zoals je van me gewend bent. Start het programma dus vijf seconden voor het hele uur. Ik heb vandaag nog een telefoongesprek met Andy Archer gehad en die ziet de toekomst voor Radio Caroline weer aardig optimistisch in.’
De brief werd geschreven in de periode dat Radio Caroline vanaf het zendschip de MV Mi Amigo opnieuw met een volledige Engelstalige service was begonnen. Tevens werd op een tweede golflengte getest met een ‘middle of the road’ format. A.J. hield niet alleen zijn eigen programma’s nauwlettend in het oog, hij was ook uiterst zorgvuldig in zijn sociale contacten. Hij besloot zijn brief dan ook met: ‘Doe mijn groeten aan de jongens op het schip, speciaal aan Brian. We zien elkaar spoedig.” Brian ‘The Kilt’ McKenzie, was eerder ontslagen, maar zo’n tien dagen later weer aangenomen.
Tapes: heen en weer
Nauwgezetheid en oog voor de medemens, diezelfde combinatie vinden we terug in een tweede brief, gedateerd op 18 november 1973, en geschreven op het officiële briefpapier van het hoofdkantoor van Radio Nordsee International in Zurich, Zwitserland. Beirens opent met: ‘Hallo Graham, ik hoop dat alles goed met je gaat, zowel qua gezondheid als met je talent. Gisteren ben ik voor het eerst, na mijn ziekte, weer buiten geweest en ik heb me daarmee, om het zacht te zeggen, prima vermaakt.‘
‘Even iets anders: ik wil je graag een gunst vragen. In 1973 heb ik al meer dan 700 Pond uitgegeven voor mijn programma’s, waarvan het merendeel voor de aanschaf van recorderbanden. Daarom mijn vraag of je erop toe kan zien dat een deel van die banden, een stuk of zestig schat ik, naar mijn adres in Zeebrugge worden gestuurd. Misschien kunnen de mensen van de Trip Tender het voor je verzorgen of anders kunnen Marc van Amstel en jij iedere week een aantal per post naar mijn adres verzenden’.
‘Natuurlijk zal ik alle gemaakte kosten vergoeden. Ik zou het tevens heel fijn vinden als je voor me uitzoekt waarom mijn programma’s twee zondagen achter elkaar niet zijn uitgezonden. Bel me even op als je van het zendschip komt. Ik kom zelf waarschijnlijk een paar dagen naar de MEBO II rond de Kerstdagen. Ben jij dan ook aan boord? Zoals gezegd bel me even en laat me ook even weten of jezelf met de Kerst aan boord zal zijn.’
° Meer over A.J. Beirens en RNI op de korte golf.
hier word ik stil van !!! dank A.J. om je bijdrage aan m’n jeugdjaren want dankzij jouw programma op RNI leerde ik de “korte golf” kennen en werd ik benieuwd wat er nog zoal te ontvangen was uit de wereld. Ik meen dat het Graham Gill was die ooit over jou zei “the best friend of many dj’s all over the world” en dat was je ongetwijfeld op je eigen bescheiden manier! Gelukkig heb je veel verhalen kunnen vertellen en neerschrijven, waarvoor nogmaals dank…. ik zal je net al velen missen!
Ze beginnen aan mijn jaar te knabbelen: 1947 ! Te vroeg voor A.J. ! Ik was een regelmatig luisteraar van “Radio Nordsee goes dx” (op de zondagmorgen) gepresenteerd door deze man met een “speciaal” stemgeluid. De programmabanden voor dit programma op de korte golf werden wellicht opgenomen in Sint-Amandsberg in de studio van Pierre Deseyn.
Toch even stil vandaag…weet al lang niet meer waarom we elkander uit het oog verloren…het was een mooie tijd.