Frits Spits (foto bovenaan, rechts) is één van de bekendste radiomakers van Nederland. Vele generaties groeiden op met het populaire programma ‘Avondspits’. Frits Ritmeester, zoals de man echt heet, presenteerde ruim vijftien jaar lang voor de NOS, eerst op Hilversum 3, later Radio 3 en 3 FM.
“Die presentatiestijl kenden we in Vlaanderen niet, ik was meteen fan en ben dat tot op heden”, zegt Jos Wintmolders (foto bovenaan, links) uit Hasselt. Sinds 1978 zoekt hij Frits Spits om de tien jaar persoonlijk op in de radiostudio in Hilversum. Afgelopen zaterdag trok hij voor de vijfde keer naar het Nederlandse Mediapark en woonde er de rechtstreekse uitzending bij van ‘De Taalstaat’, een programma van de KRO-NCRV over de Nederlandse taal dat de intussen 70-jarige Spits sinds 2014 presenteert op NPO Radio 1.
Ridder Spits
Frits Spits won in zijn lange loopbaan diverse prijzen. In 1996 kreeg hij maar liefst twee Marconi Awards: één voor beste programmamaker radio en één als beste radioman. Een jaar later won hij de Groenman Taalprijs. In 1999 ontving Spits de Zilveren Reiss-microfoon, een trofee voor zijn hele radiocarrière. Tien jaar geleden werd de radio- en televisiemaker zelfs onderscheiden als Ridder in de Orde van de Oranje-Nassau.
“Door hem voel ik me toch ook een beetje Nederlander”, lacht Jos Wintmolders. “In de jaren 1970 luisterde ik immers dag en nacht naar Hilversum 3. Op die manier leerde ik, zoals zovele miljoenen andere luisteraars, Frits Spits kennen en waarderen. Hij inspireerde me, want tussen 1982 en 1989 presenteerde ik zelf bij Radio Noordzee, in die tijd de grootste vrije radio in Limburg”.
Familie-uitstapje
“Al van bij het prille begin van ‘Avondspits’ in 1978 wilde ik een bezoek brengen aan de radiostudio in Hilversum, de sfeer ter plekke proeven en met Frits Spits kennismaken. Na vele pogingen is me dat ook gelukt. Toegegeven, het is tot op heden één van de hoogtepunten uit mijn leven. Sindsdien bezoek ik de Hilversumse studio tienjaarlijks (in 1988, in 1998 en in 2008), telkens tijdens een uitzending van mijn idool. Mijn enthousiasme werkte blijkbaar aanstekelijk, want sinds 1988 gaan ook mijn vrouw en mijn nicht Liliane Mortelmans mee naar Hilversum. Liliane was ooit telefoniste bij Radio Noordzee in Hasselt, en zeker een even hevige radio-fan van Frits Spits.”
“Ik vind het fantastisch dat ze me komen opzoeken, echt hartverwarmend”, zegt Frits Spits. “Hun bezoek maakt deel uit van mijn programmageluk. Het is geen ‘Avondspits’ natuurlijk, maar ‘De Taalstaat’ presenteren is zo leuk. Weet je, vroeger hadden we meer luisteraars in Vlaanderen. Door de komst van de commerciële radio’s en een sterk uitgebouwde nationale omroep in België merkten we een terugval van Vlaamse luisteraars. Maar deze mensen zijn me trouw gebleven en dat maakt me gelukkig. We maakten al afspraak voor 2028, in de studio of in het rusthuis”.
Zopas raakte overigens bekend dat het ‘Groot Dictee der Nederlandse Taal’ terugkeert: niet op televisie, wel op de Nederlandse radio. Op 15 december leest Philip Freriks als vanouds de dicteezinnen in het programma ‘De Taalstaat’ op NPO Radio 1, Frits Spits presenteert.
In Limburg kon op FM begin jaren 80 niet worden geluisterd naar De Avondspits via de toenmalige Hilversum 3 frequentie 95,30 MHz. Er was toen een uurlang ontkoppeling van de Regionale Omroep Zuid. Dat vond ik wel enorm spijtig. Soelaas was er via de middengolf. Of als er weerkundige omstandigheden waren en de centrale 96,80 MHz goed doorkwam.
Later kreeg ROZ hun eigen frequenties ergens rond de 101 – 102 MHz. Ik heb nooit begrepen waarom Belgisch en Nederlands Limburg jarenlang werden verbannen van Frits Spits’ Avondspits.