RadioVisie wil graag een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Victor Olsen keek gisteren geboeid naar de actoren in de Commissie Media van het Vlaams Parlement.
Te snel komt even laat aan als te traag
The day after. Een echte bom is het gisteren niet geweest, tijdens het debat over de vernietiging van het frequentieplan in de commissie media. Een aardverschuiving was het evenmin, en de vier vraagstellers kwamen uiteindelijk met vier keer – ongeveer – dezelfde vragen. Q&A’s, en dan weer over naar de dagorde? Business as usual?
Zo eenvoudig is het niet. Het oordeel van de Raad van State was drastisch, de Europese opdracht nu wel duidelijk. ‘Te snel komt even laat aan als te traag’ zei de derde Chinese patriarch al in de zesde eeuw. Het is een spirituele volkswijsheid die wellicht ook van toepassing is op de huidige stand van zaken in de radiowereld. Meer zelfs: op een zekere toekomst in het radiolandschap.
95% hoogvermogens op de helling
De vernietiging van het frequentieplan heeft volgens minister Gatz slechts gevolgen voor 10% van de erkenningen, namelijk voor diegene waarover nog een procedure loopt bij de Raad Van State. Concreet zijn dan de erkenningen van alle netwerken ernstig in gevaar. Procentueel staat 95% van alle frequenties met een hoogvermogen op de helling. Geen paniek?
Daar moeten trouwens ook nog de erkenningen van twee onafhankelijke hoogvermogen zenders in Antwerpen en Brussel bij, een bewering dat er dan voor de rest geen gevolgen zijn is minstens een understatement. Wishful thinking ook, al krijgt zoiets voorlopig wel ruime bijval in de commissie media. Politiek kan men ook moeilijk anders, er komen verkiezingen aan.
Alle technisch mogelijke frequenties
Opmerkelijk was ook dat de minister wegens ‘nu even geen tijd’ niet gaat onderzoeken of er nog meer restfrequenties zijn. De Europese richtlijn is nochtans duidelijk: alle technisch mogelijke frequenties dienen te worden aanbesteed, behalve als ze onderling storen. De uitspraak van de Raad Van State is eveneens duidelijk: coördinatie is niet nodig als er redelijkerwijs geen storingen te verwachten zijn.
In Vlaanderen zijn nog tientallen extra frequenties mogelijk, coördinatie is geen reden om ze in de kast te laten liggen. Bij de invoering van commerciële radio (2001) heeft de VRT een bescherming van 0,4 MHz gekregen. Dat is niet in overeenstemming met de ITU-normen. Volgens Europese richtlijnen mag de openbare omroep technisch ook niet méér beschermd worden dan een privé omroep.
‘Nu even geen tijd’
Bovendien zijn er een aantal evenementen-frequenties, die desnoods ook definitief kunnen worden aanbesteed. Een éénmalig gebruik van deze frequenties is immers geen optimaal gebruik. Tenslotte is de omschrijving “nu even geen tijd” zeker geen uitzonderingsgrond, opgenomen in de Europese richtlijn. Zo werkt het zeker niet.
De richtlijn verplicht niet tot een echte zerobase aanpak. De richtlijn en het arrest dwingen de overheid wél tot het in kaart brengen en aanbesteden van alle frequenties. De route waar Sven Gatz voor kiest gaat dan ongetwijfeld leiden tot nieuwe procedures, die waarschijnlijk ook gewonnen zullen worden.
Een second opinion
Op die manier staat het hele radiocircus binnen pakweg een jaar weer terug op ‘ground zero’. Er zijn wel commissieleden die zo’n bui ook al zien hangen, de vragenstellers vroegen allemaal – en zeer nadrukkelijk – of Sven Gatz zeker was dat er geen onderzoek naar vrije frequenties moet komen. De minister ontkende, zij het met enige twijfel in zijn stem.
Voorlopig nemen de leden van de commissie media genoegen met die uitleg. Dat het bij sommigen wat schoorvoetend was zullen we even buiten, beschouwing laten. Toch kunnen zij misschien beter eens te rade gaan bij een goede mediajurist? Een second opinion is in deze materie zeker geen overbodige luxe meer.
De trainer in vraag?
Alleszins kan niemand nu nog zeggen dat er niets aan de hand was, of zou zijn. De politieke wil ontbreekt blijkbaar om dat eens en voor altijd, krachtdadig, aan te pakken. Het woord chaos is gisteren genoemd in de commissie, soms moet men dan ook de trainer in vraag durven stellen, zich afvragen of – en hoe –zo’n chaos eventueel ook anders zou kunnen vermeden worden.
Te snel komt even laat aan als te traag. De radiowereld heeft ondertussen ook al een paar keer kennis gemaakt met het Perzische gezegde ‘Een gehaast man doet zijn werk twee keer’. Minister Gatz kiest voor snelle herstelling. ‘Zachte heelmeesters maken stinkende wonden’ is nog zoiets. Ze zijn wellicht allemaal van toepassing op dit boeiende dossier.
Victor Olsen
