‘The day the music died’. Wikipedia stuurt je naar 3 februari, 1959. Waarbij wordt verwezen naar een vliegtuigongeluk dat plaatsvond nabij Clear Lake in de Verenigde Staten. Tegelijk stierven toen drie Amerikaanse rock-‘n-rollmuzikanten: Buddy Holly, Ritchie Valens en J.P. ‘The Big Bopper’ Richardson. Tijdschriften, boeken en radio-websites verwijzen vooral naar 31 augustus 1974. De laatste dag dat de toenmalige zeezenders die voor de Nederlandse kust opereerden, zonder vervolging te riskeren, konden uitzenden.
Eerder dat jaar had de Nederlandse overheid het ‘Verdrag van Straatsburg’ geratificeerd, dat verbood iedere medewerking van landgenoten aan dat soort radiostations. Radio Veronica, Radio Noordzee Internationaal (ook de Engelstalige service) en het Vlaamse Radio Atlantis – met uitvalsbasis in het Zeeuwse Oostburg – kozen eieren voor hun geld en hielden er mee op.
Tegelijk begon de saga van die ene koppige Vlaamse ondernemer, die in een al even koppige Ier een bondgenoot vond om de strijd met de overheid aan te gaan. Ene Sylvain Tack en ene Ronan O’Rahilly hadden lak aan wat niet meer mocht en zowel Radio Mi Amigo als Radio Caroline gingen gewoon door. 31 augustus 1974 werd ook daarom een historische datum in radioland.
Wie toen al bewust naar de radio luisterde, zal zich de drama’s herinneren die zich afspeelden bij de diverse radio-medewerkers, maar ook in de vele huiskamers. Luisteraars waren plots het dagelijkse bezoek van tientallen radiovrienden kwijt. Zij die zorgden voor vertier, amusement en veel leuke muziek. En veel alternatieven waren er niet. Hilversum 3 restte in Nederland, maar dat was niemand wild van. BRT 2 zond uit in Vlaanderen, maar voor die zender was nog veel minder sympathie.
Aan die bijzondere dag wordt ieder jaar nog steeds herinnerd door diverse radiostations. Het zal je niet verbazen – vooral in Nederland. Een compleet overzicht van wié, wàt wààr en wànnéér doet is onmogelijk. We beperken ons tot enkele initiatieven. Drie Nederlandse die via de vrije ether en het internet te beluisteren zijn, en een web only station met Vlaamse uitvalsbasis.
KBC, Extra AM en Radio Emmeloord
Oud RNI-dj Marc van Amstel is tegenwoordig dagelijks via KBC te beluisteren met ‘Het Zoute Uur’. Dat kan via het wereldwijde internet maar in midden-Nederland ook via DAB+ (kanaal 8b). Morgen 31 augustus staat de uitzending tussen 10:00 en 11:00 uur in het het teken van die beruchte datum. Tussen 15:00 en 16:00 uur is er een herhaling. Voor die gelegenheid schuift ook Mi Amigo’s Ferry Eden aan. Met tekst, jingles, tunes, toepasselijke muziek én verhalen is het een uur voor de échte ‘anoraks’.
Extra AM, voor regio Groot Amsterdam, zendt op 31 augustus, vanaf 19:00 uur een drie uur durende special uit afkomstig van de Veronica-CD die oud-techneuten Ad Bouman en Juul Geleick produceerden ter gelegenheid van de laatste Veronica-reünie. Met veel historische fragmenten waarvan sommige nog niet eerder werden uitgezonden. De mogelijkheid dat er ook in andere programma’s… extra aandacht wordt besteed aan het verdwijnen van deze populaire stations, is niet onbestaande. De Extra AM website zorgt voor de eventuele bijkomende informatie.
Radio Emmeloord, in de lucht via DAB+ vanuit Kollumerzwaag, in de Nederlandse provincie Friesland zet morgen eveneens de schijnwerpers op de fatale gebeurtenissen van 31 augustus 1974, van 12:00 tot 15:00 uur èn ook nog eens tussen 18:00 en 19:00 uur.
‘We zullen doorgaan’
KL85 blikt dan weer heel uitgebreid terug op 31 augustus 74, met heruitzending van diverse programma’s van toen. En er wordt de hele week ook… vooruit gekeken. Want na die ‘fatale’ dag hield het niet echt op. Niet enkel de combinatie Mi Amigo/Caroline bleef in de lucht, er kwamen ook nieuwe kapers opdagen.
Vanaf het eerste zendschip van Radio Delmare is Gerard van der Zee opnieuw te horen, in 1978. In 1986 denkt Dick Verheul via Radio Monique terug aan 31 augustus 1974. In 1990, een jaar na de overval op de Ross Revenge, het Caroline-zendschip, is het station gewoon in de lucht met Nick Jackson. En anno 2010 bestaat Veronica vijftig jaar, Bart van Leeuwen en Eric de Zwart praten met Gijs Steveman, Tineke en Ad Bouman. Een compleet programma-overzicht staat hier. (TB)
31 augustus 1974 was een schitterende zondag (?) qua weer, maar niet voor de vele miljoenen jonge luisteraars die op die bewuste dag hun favoriete en swingende radiostations zagen wegvallen, dank zij de bekrompen politiekers die vreesden dat de
staatsomroepen hun monopolies zouden kwijtraken aan de “piraten”, die later het pad zouden effenen voor in eerst instantie de vrije radio’s en nog een aantal jaren later de
commerciële omroepen.
Dat waren pas tijden op de radioschaal, je kon zowel het begin als het einde van een
zeezender live meemaken en vele radiodeejays van toen werden ondernemers in het
wereldje of binnengehaald bij Hilversum 3 om de luistercijfers op te krikken !
Dank Lex, Tom, Tinneke, Marc, Ferry en de vele anderen die ons jarenlang als tiener wisten te boeien met hun programma’s en blij dat zij voor mij een inspiratiebron waren
om het in de 80’s zelf te proberen…..
Ik stond toen tesamen met mijn broer en de vele fans op de kade in Vlissingen waar omstreeks 10u de Jeanine van Radio Atlantis de haven binnenliep met aan boord de dj’s, Adriaan Van Landschoot en de rest van de bemanning. Ondertussen luisterden we naar de Paul Severs Show op Mi Amigo.
Ik stond daar ook, kon met iemand meerijden en we hebben zo het zendschip binnen zien komen. Adriaan was er ook en ik denk ook zijn broer. Zij zeiden dat ze terug zouden komen. Ze kwamen inderdaad terug met een landzender die toch in een groot gedeelte van West en Oost Vlaanderen te beluisteren was, maar helaas heeft het niet zolang geduurd voor ze opgepakt werden.