Op 19 augustus 1989 werd voor het laatst een Nederlandstalig programma uitgezonden vanaf een zendschip op de Noordzee. In een driedelig verhaal van de hand van Herbert Visser, lees u alles van wat er voorafging aan deze memorabele dag in de wereld van de offshore radio. Ook de achtergronden worden haarfijn geschetst.
Overheid in actie
Op woensdag 16 augustus 1989 was het zover. Op twintig adressen en bedrijfspanden in Nederland vielen Justitie, de radio-opsporingsdienst RCD én de FIOD binnen. Alles wat maar leek op betrokkenheid bij Radio 819 of World Mission Radio werd in beslag genomen en de gehele organisatie verdween naar diverse huizen van bewaring. Er zou vanaf de Nederlandse kant geen bevoorradingsschip meer naar de Ross Revenge uitvaren.
Herbert Visser zat op dat moment net bij het kersverse kabelstation Radio 10 in Amsterdam toen de berichten over het oprollen van de Radio 819-organisatie binnen sijpelden. Er vanuit gaande dat niemand meer in staat zou zijn om de Engelse Caroline-organisatie te verwittigen over de onheilstijding uit Nederland, belde hij Caroline stationmanager Peter Moore in z’n woning in Noord-Londen.
Visser vroeg hem of hij vanuit een telefooncel wilde terugbellen, omdat zijn eigen lijn zeker zou worden afgeluisterd, en bracht Peter het nieuws van de Nederlandse justitiële acties. “Dan zullen ze mij ieder moment ook wel komen halen” was z’n antwoord. Maar Peter Moore bracht wel z’n kant van de organisatie in stelling.
Uitzendingen gaan door
Aan boord gingen ondertussen de uitzendingen gewoon door. De enige overgebleven DJ aan boord, Arie Swets, was niet op de hoogte van het feit dat de hele organisatie was opgerold. Niet alleen de Radio 819-uitzendingen maar ook die van World Mission Radio bleven in de ether. Weliswaar was er door gebrek aan personeel de situatie ontstaan dat ook de Nederlandse kok Eddy programma’s moest maken.
Reden voor de Britse Justitie om naar de Ross Revenge te varen met ook een Nederlandse vertegenwoordiger aan boord. Dat gebeurde op vrijdag 18 augustus. De opvarenden kregen te horen dat de organisatie was opgerold en er geen bevoorradingsschepen meer zouden komen. Arie Swets (foto) en kok Eddy konden kiezen: “Of de zenders uit en mee naar land, of anders grijpen we in”. “Bluf” dachten ze op de Ross Revenge, “We liggen in internationale wateren, geen enkel land kan ons hier iets maken.”
Wél werd die vrijdag grotendeels het Engelse Radio Caroline uitgezonden op de Radio 819-frequentie, mede om DJ Arie Swets de gelegenheid te geven met de Nederlandse vertegenwoordiger te praten. En vooral om in contact te komen met de eigen organisatie. Een kwartier lang draaide Arie ‘Ring ring’ van Abba; een codeplaat in de hoop dat iemand de autotelefoon aan boord van de Ross Revenge kon bellen om het verhaal te bevestigen of te ontkennen. Maar die rinkelde niet en bleef stil.
De opvarenden alarmeerden ook via hun 27 MC-verbinding zendertechnicus Peter Chicago die prompt in een rubberboot sprong en naar de Ross Revenge toe voer. Hij kwam daar in de nacht van vrijdag op zaterdag aan en stelde de bemanning gerust. “We liggen in internationale wateren en niemand kan ons iets maken.” Reden voor de twee Nederlanders aan boord om op zaterdagochtend, in alle vroegte, Radio 819 maar weer op te starten.
Inval op statenloos schip
Echter, die Nederlandse vertegenwoordiger blufte niet. Na de invallen van woensdag 16 augustus was bij de Nederlandse overheid de bevestiging binnengekomen dat de Ross Revenge – in tegenstelling tot eerder – niet meer op zee lag onder de Panamese vlag. Sterker nog: het zendschip had helemaal geen vlag meer en was dus stateloos. Om in internationale wateren ongehinderd te kunnen liggen heb je wél een vlagregistratie nodig en die had men dus niet meer. Volgens het internationale zeerecht kon en mocht Nederland dan ook tegen het schip optreden.
In alle haast werd een schip van Rijkswaterstaat gecharterd; de Volans. En een aantal opsporingsambtenaren en politieagenten voeren onder leiding van Mart Roumen uit om de Ross Revenge van de zendapparatuur te ontdoen. Op zaterdagochtend 19 augustus 1989, om 05:00 uur was Radio 819 weer in de lucht met Nederlandstalige programma’s. Maar op dat moment had de Volans al het ruime sop gekozen.
Aan het begin van de middag lag het in de buurt van de Ross Revenge en kwam om 13:30 uur langszij (foto bovenaan). Er werd toestemming gevraagd om aan boord te mogen komen, maar zendertechnicus Peter Chicago (foto) weigerde dat. Hij rende naar de studio een deed een noodoproep op de zender. (Herbert Visser)
° Morgen: slotaflevering
De Ross Revenge zag er moe uit in deze periode, ze zag er uit of ze haar taak op zee had volbracht , wat ook eind 1991 gebeurde, gelukkig ligt ze er anno 2019 weer mooi bij , hopelijk wordt ze behouden voor volgende generaties