Terug naar… 1958 met informatie die ik deels haal uit het Knot Archief. Een aantal stellages vol oude tijdschriften, boeken, naslagwerken en plakboeken en persoonlijke herinneringen. Ik moet eerlijk toegeven ik voor dat specifieke jaar niet direct kon terugvallen op mijn eigen beleving. Ik was toen negen jaar jong. Het spectrum waarin ik dingen beleefde begon pas wijder te worden. Ik ging verder van huis spelen, mocht vriendjes opzoeken en kon de ‘wereld’ ontdekken.
In 2023 bereikt nieuws binnen luttele minuten teletekst, internet, de radio, de televisie en wordt het via de sociale media wijd verspreid. Dat was in 1958 heel andere koek. Vaak werden we pas dagen later via de televisie geïnformeerd. Zeker als het om gebeurtenissen in het buitenland ging. De beelden bereikten ons meestal per vliegtuig. Satellieten en andere vormen van telecommunicatie, het snelle internet en veel kranten waren er niet. Toch waren we tevreden.
Wachten op de omroepbazen
Radio in de jaren 50 van de vorige eeuw brengt ons ook terug naar cabaretier Wim Kan. Hij had eerder al aan zijn toenmalige producer en vriend gezegd dat hij op oudejaarsavond een radioprogramma wilde brengen. Hij wou voor een klein publiek het voorbije jaar overlopen. In één uur. Die producer was Wim Ibo die het idee reeds in 1954 voorlegde aan de redactie van de VARA. Maar, zoals het toen heel normaal was, wilden de omroepbazen alle uit teksten vooraf zien. Censuur van de bovenste plank. En dat kon Wim Kan op geen enkele wijze toestaan.
Na lang onderhandelen ging de omroep alsnog akkoord en kon hij zijn gang gaan in datzelfde jaar 1954. Een uurtje radio, uiteraard met een enorme voorbereiding, leverde hem duizend harde guldens op. Een groot deel van de radiobezitters zat met de familie om de tafel geschaard, al dan niet met de nodige pinda’s die gepeld dienden te worden. En uiteraard ook met warme oliebollen.
“Er kan mij niks gebeuren”
Pas in 1958 was Wim Kan andermaal op de radio te beluisteren met een Oudejaar Conference. Luisteraars hoorden hoe hij de politiek en misschien ook het door hem geliefde rode nest lichtelijk bevuilde. Het feit dat er in 1958 in een Amsterdamse zaal slechts een klein publiek aanwezig was maar Kan op het podium werd omringd door een woud aan microfoons, leidde tot deze uitspraak tijdens de conference: “Maar ik ben er heus niet zenuwachtig door, hoor! Nee, ik ben echt niet zenuwachtig. Wat fout is knippen ze er straks toch lekker uit! Er kan mij niets gebeuren!”
Kan zou nog tweemaal een eindejaarsconference houden voor de publieke omroep, in 1960 en 1963. Later zouden er televisieversies komen.
