Krachttoer van 24 uur
Als er al onduidelijkheid zou zijn over het arrest van de Raad van State, dat het frequentieplan van Sven Gatz vernietigde, dan is het ook zo dat de spelers zelf het slechte spel bepalen. Vorige week werd de vernietiging behandeld in de commissie media. Minister Gatz deelde er mee dat hij bezig was met een herstelplan, echt duidelijk en concreet was hij daarin niet.
De volgende ochtend, en nog geen 24 uur later, legde hij echter al een kant-en-klaar voorstel tot herstelbesluit voor aan de Vlaamse regering. Een helse krachttoer, ware het niet dat het ook het werk van de commissie in de schaduw zette. De minister was immers bezig met een herstelplan, hij vergat er wel bij te zeggen dat het al klaar was.
Democratische besluitvorming?
Het was niet de eerste keer dat de minister de commissie binnen de 24 uur verrast. Toen de Raad van State de erkenning van Hit! schorste, werd dit arrest eveneens in de commissie media besproken. Eén dag later bleek de minister – zonder verdere uitleg, en op eigen houtje – de erkenning vanHit! definitief te vernietigen, en de tweede in de afgelopen beoordelingen (TOPradio) te erkennen.
Het is moeilijk aan te nemen dat zowel de beslissing over Hit!, als die over het herstelplan, nog niet bekend waren bij de minister toen hij een dag eerder met de commissie vergaderde. Los van de vraag of dit wel voldoende respect toont voor de inzet van de commissieleden, doet dit natuurlijk ook ernstig twijfelen aan het democratische gehalte van de besluitvorming.

Het belang van de volgende zin
Bij het voorstel tot herstelbesluit gaf minister Gatz een citaat uit het vernietigingsarrest van de Raad van State mee, ter verduidelijking:
Het valt de Raad van State als wettigheidsrechter niet toe om te oordelen of er voor deze niet beschikbaar gestelde frequenties gebruiksrechten kunnen worden verleend en ze opgenomen moeten worden in een frequentieplan. De Vlaamse overheid beschikt in dit verband over een discretionaire beoordelingsbevoegdheid. Het is niet uitgesloten dat het “efficiënt gebruik van radiofrequenties”, als bedoeld in artikel 5, lid 5, machtigingsrichtlijn, zich verzet tegen opname in het frequentieplan. Deze beoordeling komt toe aan de verwerende partij en niet aan de Raad van State.
Concreet: “Komt toe aan de verwerende partij” (de overheid, n.v.d.r.). Er is echter een ‘probleem’: de minister ‘vergat’ de volgende zin in het citaat, die de stelling compleet moest maken, bij te voegen:
Het valt de Raad van State als wettigheidsrechter niet toe om te oordelen of er voor deze niet beschikbaar gestelde frequenties gebruiksrechten kunnen worden verleend en ze opgenomen moeten worden in een frequentieplan. De Vlaamse overheid beschikt in dit verband over een discretionaire beoordelingsbevoegdheid. Het is niet uitgesloten dat het “efficiënt gebruik van radiofrequenties”, als bedoeld in artikel 5, lid 5, machtigingsrichtlijn, zich verzet tegen opname in het frequentieplan. Deze beoordeling komt toe aan de verwerende partij en niet aan de Raad van State. Evenwel stellen de verzoeksters terecht dat deze bevoegdheid moet worden uitgeoefend met inachtneming van de regels opgelegd door voormelde richtlijnen, wat de verwerende partij in haar laatste memorie ook niet meer tegenspreekt”
Alle vrije frequenties
Als we dat omzetten in gewone Vlaams taal dan betekent dit dat de overheid het frequentieplan mag opstellen, maar als het niet voldoet aan de Europese regels is het geen wettig plan. Niet meer, niet minder. Het citaat wordt dus deels uit de context gehaald, de andere betekenis die het daardoor krijgt lijkt toch een handige afscherming te moeten zijn voor de fouten die werden gemaakt.
Dit wordt zelfs nog meer duidelijk als het arrest, en het advies van de auditeur, nog verder worden gelezen. Daarin wordt immers gesteld dat ‘alle vrije frequenties moeten worden aanbesteed en bevraagd, en dat ze enkel niet mogen worden gebruikt als ze redelijkerwijs storingen zouden veroorzaken’.

‘Fraus omnia corrumpit’
Er wordt ook letterlijk gesteld dat het niet gecoördineerd zijn van een frequentie geen reden is om ze niet aan te besteden.
“De machtigingsrichtlijn 19.2.1. Artikel 5, lid 5, waarbij een lidstaat het aantal te verlenen gebruiksrechten niet mag beperken tenzij dat noodzakelijk is om een efficiënt gebruik van radiofrequenties te waarborgen, bevat een onvoorwaardelijke en voldoende nauwkeurige bepaling.
“De verplichting opgelegd aan de lidstaten is strikt geformuleerd. De enige reden waarom tot een beperking van het aantal te verlenen gebruiksrechten mag worden overgegaan, is om een efficiënt gebruik van radiofrequenties te waarborgen. Een andere reden wordt niet toegestaan”
Indien het plan niet aan deze voorwaarden voldoet dan is het per definitie onwettig! De toelichting van het besluit lijkt dan ook een voorbeeld te zijn van ‘fake news’, de woorden ‘fraus omnia corrumpit’ nemen wij liever niet zomaar in de mond.
Plots bruikbare frequenties
Het is echter zeer waarschijnlijk dat er een nieuw juridisch steekspel zal komen. De auditeur zal/kan over eenzelfde procedure niet zomaar een ander advies hebben in een volgende zaak. De kans dat de overheid in dergelijke procedures dan in het gelijk zou worden gesteld is eerder klein. De vraag waarom er niet grondig te werk wordt gegaan des te groter. “Nu even geen tijd” is geen Europese uitzonderingsregel om niet alle vrije frequenties aan te besteden.
De geloofwaardigheid van de overheid begint alleszins ver zoek te raken. In de laatste pleidooien stelde de overheid dat de 26 frequenties niet bruikbaar waren. Geen maand later blijken er toch acht bruikbaar te zijn, met andere specificaties dan in het samenwerkingsakkoord. De hoge vermogens stoorden niet langer buitenlandse zenders, plots echter wel binnenlandse zenders.
The Far West
Heeft Kafka misschien toegeslagen in de radiowereld? De radiosector wordt vaak omschreven als een bende cowboys, kritische opmerkingen over het beleid worden graag indianenverhalen genoemd. In vele westerns heerste echter ook een sheriff die er zelf een loopje mee nam. Realiseert men zich wel goed dat het radiolandschap met nog één arrest of vonnis in een western woestijn kan veranderen?
Is het dan niet beter tijd om de vredespijp te roken met de radiosector, vindingrijk als we kunnen zijn, een simpel doch echt Vlaams compromis te bedenken? ’Tussen de spelers en de drinkers, en de mensen van mijn soort’. Een lied van zowel Johan Verminnen, als Bram Vermeulen. ‘Ik stoor je liever niet, oh nee, ik wil verloren gaan’.
De radiosector lijkt op een kleutertuin waar bepaalde spelers die jaren het decreet zelf aan hun laars hebben gelapt door het clusteren van frequenties tot een keten of door het hanteren van veel hogere vermogens per station dan toegelaten, zelfs bij de laatste erkenningsrondes van 2017 en 2018 toch hun structuur via stromannen er proberen door te drukken; nu plots zien dat hun maffiapraktijken een halt toegeroepen worden door een minister die tenminste ballen aan zijn lijf heeft.
Dat deze “cowboys” uit bovenstaand artikel de boel verzieken voor alle echte lokale radiospelers interesseert hun niet, dat de advertentiemarkt door diezelfde personen ook kapot wordt gemaakt, dat interesseert hun ook niet. Neen deze cowboys willen maar één ding en dat is hun verlies niet slikken en blijven zich verweren bij tientallen rechtszaken bij de RVS. Zij maken de lokale radio dood, niet het kabinet Media.
De grote spelers lachen in hun vuist want de radiosector maakt zichzelf kapot en wordt compleet ongeloofwaardig bevonden op de reclamemarkt dankzij de onrustwekkende artikels in diverse media.
Stel dat het kabinet Media nu eens het omgekeerde zou kunnen doen en alle omroepen die valse dossiers ingediend hebben een rechtszaak aan hun been lappen wegens oplichting of zelfs valsheid in geschriften?
Het lijkt mij namelijk toch niet moeilijk om te achterhalen welke structuren koosjer zijn en welke niet.; welke omroepen zelfs niets te maken hebben met het initiële dossier zoals ingediend werd bij de erkenningsrondes.
Misschien moet de VRM echt eens werk gaan maken van structurele controles bij de diverse omroepen?
Simpel als bonjour: stuur naar elke omroep een afgevaardigde van de VRM samen met een kabinetsmedewerker om eens ter plaatse te gaan zien en horen. Zo moeilijk kan dit toch niet zijn?
Als elke radiomedewerker in Vlaanderen weet hoe sommige vorken aan de steel zitten dan moet dat ook voor de VRM mogelijk zijn om dit uit te zoeken en stations waar duidelijk gefoefeld is met structuren en valse dossiers sancties op te leggen en al dan niet hun erkenning in te trekken én te geven aan de omroepen die als volgende batig gerangschikt stonden op de lijst van de erkenningsrondes want daar zijn mensen uit de boot gevallen die dat niet verdiend hebben.
Misschien moet men eens radio beginnen maken en de rust laten weerkeren in de sector in plaats van de tijd door te brengen op het advocatenkantoor van (…); de echte lokale radio heeft geen boodschap aan al die spelletjes.
Dat kan allemaal wel zijn, maar U wijkt wel af van de grond van de zaak. Wellicht met de politieke bedoeling van ‘verdeel en heers’ verwarring te zaaien.
Ik denk dat er helemaal geen verwarring kan zijn en dat mijn betoog klaar en duidelijk is mijn beste André.
Misschien past dit niet in uw kraam en ben jij ook zo eentje die de boel verziekt omdat je dossier niet goed genoeg was maar wij leven nog altijd in een land waar vrije meningsuiting bestaat tot nader order.
Het zijn die stations die wel een herkenning kregen die wensen dat de rust weerkeert in ieders belang.