Het jaar 2001 was ronduit historisch te noemen. De VRT verloor zijn radiomonopolie en Vlaanderen kreeg eindelijk de concurrentie te horen waar de openbare omroep zich al jaren op had voorbereid. Op 6 september verleende het Vlaams Commissariaat voor de Media een licentie voor nationale commerciële radio aan Qmusic (VMMa) en 4FM (Think Media).
4FM ging op 31 oktober als eerste in de ether, maar zat ondertussen al geruime tijd op de kabel en het internet. Qmusic was daarentegen totaal nieuw. We wisten dat Bert Geenen aan het roer zou staan en we wisten ook dat Donna-sterren hem naar Vilvoorde waren gevolgd. Maar op de sound was het wachten tot 12 november.
Geruchten over ‘gefoefel’
Een paar weken na de toekenning van de licenties verscheen er in Mao-magazine een artikel waarin getwijfeld werd aan de onafhankelijkheid van het Vlaams Commissariaat. Mediaminister Dirk Van Mechelen zou in de zomer een snoepreisje naar Korfoe hebben gekregen van Freddy Van Dyck, een belangrijke aandeelhouder van Think Media, de moeder van de 4FM groep.
En als er geen sprake is van partijdigheid, dan was er misschien wel een lek in de Commissie. Enkele dagen voor de licenties officieel werden toegekend, beleefde het aandeel van Think Media een enorme koersstijging. Het gerecht onderzoekt de zaak. Van Mechelen had ondertussen andere katten te geselen. Communautaire twisten zorgden ervoor dat de frequentieverdeling lang op zich liet wachten. Door het steekspelletje tussen Vlaanderen en Wallonië verdween 4FM in Brussel ook even uit de ether.
Treurnis en andere droevigheid
Teleurstelling ook bij de verliezers. Vooral bij de Contactgroep. Al twintig jaar voerden zij strijd tegen het radiomonopolie van de VRT en ze hadden op een gunstigere afloop gerekend. De wraak kwam er op 22 oktober. Ruim voor de lancering van de twee favorieten werd het Family-netwerk gerestyled.
Family werd Contact 2, veranderde van format en kwam onder leiding te staan van een andere verliezer, Gust De Coster, de man achter Radio Roxy. Met deze laatste ging het ook steeds slechter. Er waren overnamegesprekken en volgens de laatste berichten is het station overgenomen door de mensen achter radioketen C-Dance.
Ondertussen rommelt het bij de andere ketens. Het enthousiasme van NRJ Vlaanderen zou nog maar een fractie zijn van wat het geweest is, met medewerkers die het massaal laten afweten. Nostalgie zou van de Franse collega’s te horen hebben gekregen dat het maar beter die naam niet meer gebruikt tenzij alle rekeningen betaald worden.
Radio 2 blijft luisteraars verliezen
Hoewel de VRT er volgens de jongste luistercijfers warmpjes inzit (in het najaar van 2001 had de publieke omroep een marktaandeel van 84,7%), blijven ze ook in de Reyerslaan niet stilzitten. In 2001 werd Erik Strieleman (ex-Donna, ex-TV1, ex-manager van Radio 2 Antwerpen) aangeworven als radiostrateeg. Hij moet ervoor zorgen dat de luistercijfers op peil blijven. Radio 1 werd in 2001 opgesmukt met nieuwe jingles, andere presentatoren en een eigen nachtradio.
Vooral na de gebeurtenissen van 11 september stegen de luistercijfers ook voor de nieuwszender van de VRT. Klara zat eveneens in de lift, ondanks de enorme kritiek die de zender van verstokte Radio 3-luisteraars kreeg in de beginfase. En jawel, ook aan het succesverhaal van Donna lijkt geen einde te komen.
Alleen Radio 2 blijft zakken. Maar het verloor de voorbije jaren vooral luisteraars aan andere VRT-netten. Voorlopig toch, want in het voorjaar van 2002 wordt er opnieuw gemeten en dan zijn Qmusic en 4FM erbij gekomen, met wellicht ook gevolgen voor de andere zenders.
Plafond voor reclame-inkomsten bij VRT
Opmerkelijk in 2001 was ook de nieuwe beheersovereenkomst tussen de VRT en de Vlaamse regering. Daarin werd een maximum vastgelegd op de reclame-inkomsten van de publieke radiostations. Ze mogen niet meer dan 1,65 miljard opbrengen. Kortom, er is nogal wat gebeurd in 2001 en het radiolandschap zal blijven bewegen want tegen 2003 wil mediaminister Van Mechelen nog een hertekening.
De uitzendvergunningen van de lokale radio’s lopen namelijk af eind 2002 en de minister wil tussen de 102.0 en de 108.0 FM nieuwe initiatieven toelaten.
° Foto bovenaan – credits: Crystalinks
